Metodę d’Hondta stosuje się przy podziale mandatów w wyborach samorządowych – do rad gmin mających powyżej 20 tys. mieszkańców, rad powiatów oraz sejmików województw i w wyborach parlamentarnych – do Sejmu. Ten system wyborczy jest używany nie tylko w Polsce, ale też m.in. w Austrii, Chorwacji, Czechach czy Finlandii.
Na czym polega metoda d’Hondta?
System d'Hondta polega na dzieleniu liczby głosów oddanych na każdą listę przez kolejne liczby naturalne – pod uwagę brane są wyłącznie te komitety, które przekroczył pięcioprocentowy próg wyborczy. Największe uzyskane ilorazy szereguje się następnie do momentu, gdy wszystkie mandaty w danym okręgu wyborczym zostaną obsadzone. Metoda ta zaliczana jest do grupy, tzw. formuł największych średnich (highest average). Została opracowana przez belgijskiego matematyka Victora d’ Hondta.
Wykorzystanie metody d’Hondta w praktyce
Poniżej przedstawiono przykładowy przebieg podziału mandatów w wyborach samorządowych.
W wyborach uczestniczą komitety A,B,C. Każdy z nich przekroczył próg wyborczy, otrzymując odpowiednio: 26000, 18000 i 15000 głosów. Obsadzenia wymaga 5 mandatów.
dzielnik | komitet A | komitet B | komitet C |
1 | 26000 | 18000 | 15000 |
2 | 13000 | 9000 | 7500 |
3 | 8666 | 6000 | 5000 |
4 | 6500 | 4500 | 3750 |
5 | 5200 | 3600 | 3000 |
uzyskane mandaty | 2 | 2 | 1 |
System d’Hondta jest korzystniejszy dla silnych komitetów. Premiuje zwycięzców, co ułatwia stworzenie w radzie stabilnej większości, ale jednocześnie ogranicza proporcjonalność wyborów.