Jakich oświadczeń i dokumentów może żądać zamawiający w postępowaniach poniżej progów unijnych, a jakich przy droższych zamówieniach? Urząd Zamówień Publicznych przygotował właśnie kompletne wytyczne z podziałem na poszczególne dokumenty.
Wylicza jednocześnie obligatoryjne i fakultatywne przesłanki wykluczenia firm z przetargów i dokumenty, dzięki którym można to zweryfikować. To kolejne stricte praktyczne podpowiedzi, jakie trafiły do zakładki „Wzorcowe dokumenty” na stronie internetowej UZP.
Ważne dla małych
Małgorzata Stręciwilk, obejmując stanowisko prezesa UZP, zapowiadała, że propagowanie dobrych praktyk i wzorcowych dokumentów uważa za jeden ze swoich priorytetów. Dla urzędów centralnych czy też nawet administracji większych miast nie ma to może zbyt dużego znaczenia, bo i tak dysponują one rozbudowanymi działami specjalizującymi się w zamówieniach publicznych. Jednak w małej gminie taka pomoc jest nie do przecenienia. Obietnicy dotrzymała. W najnowszych wytycznych UZP zestawiono wszystkie oświadczenia i dokumenty, jakich można wymagać od wykonawców w zależności od wartości zamówienia. Inne bowiem obowiązują od progów unijnych, a inne do ich granicy. Dlatego też autorzy wzorcowych dokumentów podkreślają, że w tej drugiej sytuacji przepisy nie wskazują konkretnej formy oświadczeń składanych przez przedsiębiorców na potwierdzenie spełniania warunków i brak podstaw wykluczenia. Co to oznacza w praktyce? Przede wszystkim to, że wykonawcy mogą złożyć oświadczenie w dowolnej formie, choćby napisane własnoręcznie na wyrwanej z zeszytu kartce papieru, a zamawiający musi je uwzględnić. Jedyny warunek – musi potwierdzać spełnienie warunków i brak podstaw do wykluczenia z postępowania.
Wskazano żądania
Dalej UZP wylicza po kolei wszystkie dokumenty, jakich zamawiający ma prawo zażądać w przetargach poniżej progów unijnych. Oczywiście nie oznacza to, że urzędnicy powinni ich wszystkich wymagać. Wręcz przeciwnie – powinni ograniczyć się wyłącznie do tych, które rzeczywiście są niezbędne. Dla przykładu – w wytycznych wskazano pięć różnych dokumentów, jakich zamawiający może żądać na potwierdzenie potencjału technicznego:
● opis urządzeń technicznych oraz środków organizacyjno-technicznych,
● wykaz narzędzi, wyposażenia zakładu lub urządzeń technicznych,
● wykaz systemów zarządzania łańcuchem dostaw i śledzenia łańcucha dostaw,
● oświadczenie o wyrażeniu zgody na przeprowadzenie kontroli zdolności produkcyjnych lub zdolności technicznych,
● wykaz środków zarządzania środowiskowego, które wykonawca będzie mógł zastosować w celu wykonania zamówienia publicznego.
Oryginał nie zawsze potrzebny
W wyjaśnieniach UZP wskazano również, jakie dokumenty powinny być składane w oryginale, a przy jakich można uwzględnić kopię poświadczone za zgodność z oryginałem. Wytyczne podzielono nie tylko ze względu na wartość zamówienia, ale również cel, dla którego składane są oświadczenia i dokumenty. Osobno wskazano te, które mają potwierdzać brak podstaw do wykluczenia. W sumie więc zamawiający otrzymali cztery różne wzorce: po dwa (z podziałem na wartość zamówienia) dotyczące spełnienia warunków i po dwa dotyczące wykluczenia. Natomiast przy zamówieniach poniżej progów unijnych podkreślono, że wykonawcy muszą składać wyłącznie te dokumenty, które wskazano w ogłoszeniu lub specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Zamawiający może też nie żądać żadnych, jeśli uzna, że wystarczy mu samo oświadczenie wykonawcy. „Wymóg żądania określonych dokumentów na potwierdzenie braku podstaw wykluczenia powinien być przez zamawiającego określony na początku postępowania w ogłoszeniu o zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub w zaproszeniu do składania ofert. Aby zamawiający na etapie czynności badania wykonawców co do dowodowego potwierdzenia wykazania braku podstaw wykluczenia mógł powyższe zweryfikować, może żądać takich dokumentów. Jeśli zaś taki wymóg określi w ogłoszeniu o zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub w zaproszeniu do składania ofert, weryfikując dowodowo brak podstaw do wykluczenia w trybie art. 26 ust. 2 ustawy p.z.p., powinien wobec wykonawcy, którego oferta została najwyżej oceniona, zażądać przedłożenia takich dokumentów” – wskazuje UZP.