Według prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej Rzecznik Praw Obywatelskich, zaskarżając do Trybunału Konstytucyjnego ustawy o samorządach zawodowych, daje świadectwo niezrozumienia ich roli i pozycji oraz tego, że nie odróżnia pojęć "korporacja" i "samorząd".

Dr Janusz Kochanowski zaskarżył do TK przepisy 20 ustaw, które przewidują obowiązkową przynależność do samorządów zawodowych. Dotyczy to m.in. adwokatów, radców prawnych, architektów, lekarzy czy farmaceutów. Rzecznik mówił w poniedziałek, że jego zdaniem monopol nie prowadzi do podniesienia jakości wykonywanego zawodu. Według niego samorządy zawodowe zaczynają też ograniczać dostęp do zawodu osobom rozpoczynającym karierę.

Według RPO art. 17 konstytucji mówi o możliwości, a nie powinności zrzeszania się.

RPO: nikt nie może być zmuszany do zrzeszania się

"Adwokatura to samorząd zawodu zaufania publicznego, a nie korporacja" - napisało we wtorek w reakcji na to prezydium NRA. Adwokaci apelują do wszystkich samorządów zawodowych "o solidarne przeciwstawienie się tej próbie ograniczenia praw obywatelskich do pomocy i usług świadczonych na profesjonalnym i etycznym poziomie".

Adwokatura podkreśla, że demokratyczne państwo prawne przekazuje niektóre sprawy z zakresu władzy państwowej poszczególnym grupom obywateli zorganizowanym na zasadzie wspólnoty terytorialnej (jak samorząd terytorialny) lub zawodowej.

"Zaprzeczenie tej zasadzie zawarte we wniosku RPO prowadzić musi do eliminowania inicjatywy społecznej wprowadzając w to miejsce działania urzędniczego aparatu państwowego. Zanik aktywności grup społecznych i zawodowych doprowadzi w konsekwencji do zwiększenia ingerencji państwa w swobody i życie obywateli" - podkreśla prezydium NRA.

Prezes palestry, mec. Joanna Agacka-Indecka podkreśla zarazem, że Rzecznik "manipuluje danymi, dezinformuje społeczeństwo oraz instrumentalnie traktuje relacje między państwem i obywatelem" gdy twierdzi, że składki samorządowe służą "finansowaniu interesu grupowego". "Finansują one realizację zadań publicznych powierzonych samorządowi przez władzę państwową na podstawie Konstytucji" - pisze NRA.

Adwokaci prostują też podawane na konferencji RPO informacje jakoby na sto tysięcy mieszkańców Polski przypadało 69 prawników. "Biorąc pod uwagę dane statystyczne, w Polsce jest 9122 adwokatów, natomiast radców prawnych jest 23 tysiące. Prosty rachunek pokazuje, że na 100 tys. mieszkańców naszego kraju przypada ponad 84 adwokatów i radców, nie licząc jeszcze np. notariuszy czy doradców podatkowych, którzy też świadczą pomoc prawną" - informuje Naczelna Rada Adwokacka.