Przygotowana przez MSWiA nowelizacja utrzymuje obowiązek meldowania; obecnie obowiązująca ustawa o ewidencji ludności przewiduje zniesienie tego obowiązku od 1 stycznia 2018 r.
"Utrzymanie obowiązku meldunkowego nie tylko usprawni działanie administracji, ale jest też bardzo ważne dla bezpieczeństwa naszego kraju ze względu na zagrożenie terroryzmem w Europie" - poinformowało MSWiA w komunikacie po posiedzeniu rządu.
Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu, pozostawienie obowiązku meldunkowego wynika z tego, że gromadzenie danych o miejscu zamieszkania ma kluczowe znaczenie dla prawidłowej realizacji m.in. obowiązków administracji publicznej związanych z głosowaniem w wyborach, realizacją zadań z zakresu zabezpieczenia społecznego, tj. emerytur, rent, dodatków, opieki społecznej, ubezpieczeń społecznych.
"Wiedza o liczbie i strukturze mieszkańców pozyskiwana w oparciu o dane wynikające z ewidencji ludności ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia opieki żłobkowej, przedszkolnej, miejsc w szkołach, planowania obwodów szkolnych. Informacja o liczbie mieszkańców wpływa na obliczanie liczby radnych, a także ma istotne znaczenie w kontekście przeprowadzania referendum lokalnego" - dodano.
W projektowanej noweli wprowadzono uproszczenie przy wykonywaniu obowiązku meldunkowego. "Wejście w życie niniejszej regulacji umożliwi dokonywanie wszystkich czynności z zakresu obowiązku meldunkowego w formie elektronicznej, bez konieczności osobistej wizyty w urzędzie" - podkreślono.
Nowelizacja ma także umożliwić uzyskanie numeru PESEL przy ubieganiu się o wydanie dowodu osobistego. Obecnie obywatele polscy zamieszkujący w Polsce, którzy nie posiadają numeru PESEL, a chcą otrzymać dowód osobisty, muszą w pierwszej kolejności ubiegać się o numer PESEL, najpierw składając wniosek do organu gminy, a dopiero potem wnioskować o wydanie dowodu osobistego.
Celem projektu jest również uporządkowanie i doprecyzowanie niektórych przepisów związanych z nadawaniem numeru PESEL cudzoziemcom. Po zmianach maja go dostawać wszyscy cudzoziemcy dokonujący zameldowania na pobyt stały lub czasowy na terytorium Polski. "Efektem zaproponowanych regulacji w tym zakresie będzie gromadzenie informacji o wszystkich cudzoziemcach przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na czas pobytu, w centralnym rejestrze PESEL" - podkreślono.
W projekcie zaproponowano także zmiany w formularzu meldunkowym pozwalające na zameldowanie na pobyt stały i jednoczesne wymeldowanie z pobytu czasowego; tak samo na zameldowanie na pobyt czasowy z jednoczesnym wymeldowaniem z pobytu stałego, przy użyciu jednego formularza.
Obowiązek meldunkowy istnieje obecnie w kilkunastu krajach Unii Europejskiej, m.in. w Finlandii, Wielkiej Brytanii, Danii i Szwecji. Jak podkreśla MSWiA, w wielu z nich traktuje się go bardziej rygorystycznie niż w Polsce.
Pierwotnie projekt noweli obejmował także zmiany w ustawie Prawo o aktach stanu cywilnego, w których zaproponowano rozszerzenie zakresu zbieranych danych dotyczących urodzenia dziecka. Wątpliwości w tej sprawie wyrażały m.in. Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych i Fundacja Panoptykon.