Wprowadzenie obowiązku składania wszystkich wniosków do rejestru przedsiębiorców KRS z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego oraz konieczność składania sprawozdań finansowych w postaci elektronicznej w odpowiednim formacie danych to najważniejsze dla przedsiębiorców zmiany w planowanej nowelizacji ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Prace nad projektem zakończyło właśnie Ministerstwo Sprawiedliwości.
Urzędnicy w resorcie Zbigniewa Ziobry mówią wprost: funkcjonujący od 16 lat Krajowy Rejestr Sądowy zjada własny ogon. System, który powinien ułatwiać prowadzenie biznesu w Polsce i zapewniać pewność obrotu, jest utrapieniem dla wszystkich. Przedsiębiorcy narzekają na skomplikowane procedury i długie oczekiwanie na wpis. Sądy rejestrowe są zaś zalewane wielką liczbą wniosków, przez co od dnia otrzymania pisma do jego rozpoznania mija niekiedy nawet pół roku. Za co zresztą trudno winić orzekających, gdyż ze statystyk wynika, że w sądach rejestrowych na jednego pracownika w najgorętszym okresie roku, gdy spływają sprawozdania finansowe, przypada nawet 100 spraw dziennie.
Dlatego Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiada dużą reformę funkcjonowania KRS. Próby te podejmował już poprzedni rząd, wspominano o tym także na początku obecnej kadencji. Dopiero teraz jednak legislacyjna machina ruszyła i, jak słyszymy w MS, już nic jej nie stanie na przeszkodzie.
Koniec z papierowymi listami
Najważniejsza zmiana to wprowadzenie obowiązku składania wniosków do KRS przez internet za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Mówiąc wprost: skończy się listowna komunikacja z sądem rejestrowym. I to niezależnie od tego, czy ktoś tego chce, czy nie.
Resort sprawiedliwości zaznacza, że nie obawia się problemów przedsiębiorców związanych z obsługą systemu. Widać to na przykładzie funkcjonującego systemu S24 (umożliwiającego zawiązanie spółki przez internet). Odsetek błędnie wypełnionych wniosków oscyluje wokół 6 proc. Dla porównania obecnie zwracany do poprawy jest aż co czwarty papierowy wniosek przesyłany do sądu rejestrowego.
„Oczywiście przy pierwszym skorzystaniu z systemu mogą pojawić się pewne trudności, jednak nie powinny być one większe niż przy zapoznaniu się z nowym smartfonem. Biorąc pod uwagę, że zdecydowana większość społeczeństwa korzysta z nowoczesnych technologii, opanowanie sposobu działania systemu teleinformatycznego nie powinno nastręczać większych trudności” – przekonuje MS w uzasadnieniu do projektu ustawy. I dodaje, że system będzie intuicyjny i np. nie pozwoli na wysłanie wniosku z niewypełnionymi wszystkimi wymaganymi polami.
Wymóg kontaktowania się z sądem rejestrowym ograniczony jest wyłącznie do podmiotów zobligowanych do wpisu do KRS (co oznacza, że nie dotyczy osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą). A i tu przewidziano wyjątki w kontekście planowanych zmian. Nadal w formie papierowej komunikować będą mogły się stowarzyszenia, fundacje, organizacje społeczne i zawodowe oraz samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej.
Elektroniczne sprawozdania
Drugim ważnym elementem informatyzacji sądów rejestrowych będzie wprowadzenie wymogu składania sprawozdań finansowych w postaci elektronicznej w odpowiednim formacie danych (najprawdopodobniej XML). Resort sprawiedliwości zaznacza, że większość podmiotów składa te dokumenty od maja do września każdego kolejnego roku.
W efekcie w okresie wakacyjnym znacząco wzrasta liczba spraw, a sądy nie są w stanie opanować ich wpływu. Gdy będą otrzymywały dokumenty za pośrednictwem systemu, na dodatek w części wykonującego pracę za ludzi, powinno być prościej. Stąd propozycja dodania do ustawy o rachunkowości art. 45 ust. 1f stanowiącego, że sprawozdania finansowe sporządza się w postaci elektronicznej oraz opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP (wyjątkiem są sprawozdania sporządzane zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości). Ustęp 1g zobliguje zaś przedsiębiorców do korzystania z formatu ustalonego przez prawodawcę – tak, aby pracownicy sądów nie musieli poświęcać czasu na konwertowanie plików.
Czas na oswojenie się ze zmianami
W ocenie MS dla prowadzących biznes będzie to niewielka różnica. Dla sądów rejestrowych zaś gigantyczne odciążenie, na którym zyskają nie tylko orzekający, lecz także poprawi się pewność obrotu.
Jednocześnie resort sprawiedliwości chce dać przedsiębiorcom czas na oswojenie się ze zmianami. Dlatego nowe obowiązki mają wejść w życie dopiero 1 marca 2020 r.
Sądy będą otrzymywały dokumenty za pośrednictwem systemu, na dodatek w części wykonującego pracę za ludzi
Etap legislacyjny
Projekt ustawy w konsultacjach