Resort rodziny chce doprecyzować przepisy o opiece naprzemiennej. Zdaniem ministerstwa musi ona oznaczać zajmowanie się dzieckiem w porównywalnych i powtarzających się okresach przez oboje rodziców.
Tak wynika z propozycji nowego brzmienia art. 2 pkt 16 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. poz. 195 ze zm.). Co do zasady w sytuacji, gdy rodzice rozwiedli się, żyją w separacji lub w rozłączeniu, to dziecko należy do rodziny tego z nich, przy którym sąd ustalił miejsce zamieszkania i sprawuje nad nim faktyczną opiekę. On też ma prawo do pobierania na tego potomka świadczenia wychowawczego. Jest jednak wyjątek od tej reguły, który dotyczy sytuacji, kiedy dziecko zgodnie z orzeczeniem sądu znajduje się pod opieką naprzemienną. Wówczas małoletni jest zaliczany do składu obydwu rodzin. Takie rozwiązanie powoduje, że zarówno matka, jak i ojciec mogą otrzymywać świadczenie wychowawcze na to dziecko (jego kwota jest między nich dzielona proporcjonalnie). Dodatkowo w przypadku, gdy np. ojciec dziecka ma kolejnego potomka z drugą żoną, to będzie on traktowany jako drugi w rodzinie, czyli 500 zł będzie przyznane bez kryterium dochodowego. Jego objęty opieką naprzemienną przyrodni brat lub siostra będzie bowiem pierwszym dzieckiem w rodzinie.
W związku z taką możliwością do gmin zgłaszało się wielu rodziców, którzy próbowali udowodnić, że nad dzieckiem z poprzedniego małżeństwa sprawują opiekę naprzemienną. Tyle że ustalenie tego, czy ma ona miejsce, jest problematyczne, bo większość wyroków sądów rodzinnych nie zawiera tego sformułowania. Co więcej, żadne przepisy nie zawierają definicji opieki naprzemiennej.
Teraz ma się to zmienić. W projekcie nowelizacji ustawy z 11 lutego 2016 r. znalazł się zapis wskazujący, że dziecko jest zaliczane do składu dwóch rodzin, gdy zgodnie z orzeczeniem sądu znajduje się pod opieką naprzemienną sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.
– To dobry krok w kierunku doprecyzowania przepisów, zwłaszcza że orzecznictwo sądów administracyjnych interpretuje opiekę naprzemienną dość szeroko. Nie mniej pełnej jasności dalej nie będzie, bo możemy mieć do czynienia z powtarzającymi się okresami opieki, np. dziecko przebywa od poniedziałku do piątku z matką, a od piątkowego popołudnia do końca niedzieli spędza czas z ojcem, ale nie będą one porównywalne wymiarowo – mówi Bogumiła Podgórska, kierownik działu świadczeń rodzinnych MOPS w Katowicach.
Z kolei Magdalena Rynkiewicz-Stępień, zastępca dyrektora Miejskiego Centrum Świadczeń w Opolu, zwraca uwagę, że dużym ułatwieniem będzie odejście od wymogu obliczania kwoty świadczenia wychowawczego proporcjonalnie do czasu sprawowanej przez rodziców opieki. Projekt zakłada, że matka i ojciec będą je otrzymywać w równych wysokościach, czyli po 250 zł miesięcznie. ⒸⓅ
Etap legislacyjny
Projekt ustawy w konsultacjach