W jakim zakresie wprowadzenie upadłości konsumenta może pomóc przedsiębiorcom?
Umiejscowienie przepisów regulujących upadłość konsumencką w ramach pakietu Adama Szejnfelda ma uzasadnienie, gdyż przedsiębiorcy będący wierzycielami niewypłacalnych dłużników, którymi są osoby fizyczne, uzyskają ochronę w sytuacji niewypłacalności konsumenta. Ochrona wierzycieli ma polegać na tym, że konsument, w stosunku do którego jest prowadzone postępowanie upadłościowe, nie będzie miał prawa dokonywania czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu, a także zostanie na niego nałożony obowiązek przedstawiania corocznych sprawozdań z realizacji planu spłat, jak również oświadczeń o osiągniętych przychodach i ewentualnym zwiększeniu składników jego majątku. Sąd będzie miał prawo umorzyć postępowanie, w przypadku gdy upadły konsument nie będzie wywiązywał się z nałożonych na niego obowiązków oraz nie będzie dokonywał spłat. Skutkować to będzie powrotem do konieczności spłaty zobowiązań na zasadach ogólnych.
Postępowanie upadłościowe będzie wszczynane na wniosek wierzyciela bądź dłużnika, przy czym na dłużnika będącego osobą fizyczną nie zostanie nałożony obowiązek złożenia takiego wniosku w konkretnych sytuacjach, w przeciwieństwie do dłużnika przedsiębiorcy. Postępowanie może zostać wszczęte wówczas, gdy przyczyny niewypłacalności będą leżały poza winą dłużnika (nie będzie można wszcząć postępowania, gdy doszło do rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracownika lub za jego zgodą bądź dotyczą one sytuacji, gdy osoba zaciągnęła zobowiązanie będąc już niewypłacalną) i wynikają z przyczyn losowych, np. choroby czy bezrobocia.
Możliwość korzystania z tego prawa będzie przysługiwać konsumentowi raz w ciągu dekady. W toku postępowania dłużnik ma obowiązek wyjawić cały swój majątek, w tym mieszkanie, a sama likwidacja masy upadłości może być przeprowadzona przez upadłego, pod nadzorem syndyka i za zgodą sądu.
Zabezpieczeniem dłużnika będzie kwota odpowiadającą przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego za okres 12 miesięcy, uzyskana ze sprzedaży domu lub mieszkania. Po przeprowadzeniu likwidacji masy upadłości i zaspokojeniu wierzycieli z funduszów masy upadłości sąd - na wniosek upadłego - będzie orzekał o planie ich spłat. Ich wysokość będzie uzależniona od zarobków dłużnika, wysokości wierzytelności i możliwości ich zaspokojenia. W przypadku poprawy sytuacji materialnej dłużnika sąd może podnieść wysokość spłat.
Opłata sądowa od wniosku wyniesie 200 zł, czyli będzie o 800 zł niższa niż opłata od wniosku o ogłoszenie upadłości składanego przez przedsiębiorcę.