Rozmawiamy z Andrzejem Ceglarskim, adwokatem z kancelarii Mamiński & Wspólnicy - Wczoraj (7 czerwca) w Centralnej Informacji znów wstrzymano wydawania odpisów ksiąg wieczystych i KRS. Czy może to uzasadniać odpowiedzialność odszkodowawczą ?

Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego pełnią rolę swoistego dowodu osobistego podmiotów wpisywanych do niego, w tym spółek prawa handlowego. Jest on wymagany m.in. podczas stawania do przetargów, przy zawieraniu umów w obrocie gospodarczym, przy podejmowaniu działań sądowych. Równie istotną rolę odgrywają opisy z ksiąg wieczystych.
Jednak, gdy przyczyną wstrzymania wydawania odpisów jest powódź, którą zaliczamy do katastrof przyrodniczych ujmowanych zwykle jako tzw. siła wyższa, trudno jest pociągnąć kogokolwiek do odpowiedzialności za taki stan rzeczy.

Czy zawsze gdy w takim przypadku odpowiedzialność będzie wyłączona ?

Odpowiedzialność wyłączona jest z powodu siły wyższej wówczas, gdy między zdarzeniem mającym cechy siły wyższej a powstaniem szkody zachodzi bezpośredni związek przyczynowy. Nawet wystąpienie siły wyższej nie zwalnia od jednak podejmowania aktów należytej staranności. Jeśli więc stan wstrzymania wydawania odpisów z KRS przeciągał by się ponad miarę wynikającą bezpośrednio z okoliczności związanych z działaniem siły wyższej możliwą już byłaby odpowiedzialność z tego tytułu. Podobnie siła wyższa nie obejmuje sytuacji, którym można było zapobiec wiedząc o naturze jakiegoś zjawiska.

Czy byłoby inaczej, gdyby okazało się, że można było uniknąć działań podejmowanych obecnie w stosunku do serwerowi, za pomocą powszechnie przyjętych środków?

Teoretycznie tak. Dochodzenie odpowiedzialności w takiej sytuacji wydaje się jednak szczególnie utrudnione. Powstanie szkody wskutek siły wyższej stwarza, bowiem domniemanie braku winy. Dla ewentualnego dochodzenia odpowiedzialności należałoby wskazać na zaistnienie w konkretnym stanie faktycznym sprawy na zaistnienie, którejś z powyżej wskazanych sytuacji ogólnie kwalifikowanych jako nadużycie klauzuli siły wyższej, co wydaje się być utrudnionym.