Czy wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mogą doprowadzić do wyłączenia z niej jednego ze wspólników?
Tak. Przepisy kodeksu spółek handlowych (k.s.h.) dają możliwość wyłączenia wspólnika ze spółki. Wszyscy pozostali wspólnicy mogą wystąpić do sądu z powództwem o wyłączenie danego wspólnika ze spółki. Umowa spółki może też przyznawać uprawnie do wystąpienia z powództwem mniejszej liczbie pozostałych wspólników. Jednak w obu przypadkach suma udziałów wspólników kierujących do sądu pozew o wyłączenie danego wspólnika ze spółki powinna stanowić więcej niż połowę kapitału zakładowego.
Wyłączenie wspólnika może nastąpić jedynie z ważnych powodów. Pojęcie „ważne powody” nie zostało zdefiniowane przez przepisy k.s.h. Oznacza to, że przyczyny wyłączenia wspólnika ze spółki będą każdorazowo podlegać ocenie sądu dokonywanej przez pryzmat konkretnej sytuacji. W literaturze wymienia się szeroki katalog przyczyn wyłączenia ze spółki, takich jak działanie ma szkodę spółki, niewykonywanie przez wspólnika uchwał, podejmowanie działań konkurencyjnych, nielojalność wobec spółki, brak współdziałania przy podejmowaniu uchwał czy również niemożność niekonfliktowej współpracy z danym wspólnikiem. Przyczyny wyłączenia muszą rzeczywiście dotyczyć danego wspólnika, jednakże nie muszą być przez niego zawinione. W umowie spółki wskazać można katalog przesłanek, które mogą skutkować wystąpieniem z powództwem o wyłączenie wspólnika. Dla zabezpieczenia powództwa sąd może, z ważnych powodów, zawiesić wspólnika w wykonywaniu jego praw udziałowych.
Udziały wspólnika wyłączonego muszą zostać w całości przejęte przez pozostałych wspólników lub osoby trzecie. Cenę przejęcia udziałów ustala sąd na podstawie ich rzeczywistej wartości w dniu doręczenia pozwu. Oznacza to, że pozostali wspólnicy albo osoba trzecia będą musieli „wykupić” wyłączanego wspólnika, płacąc za przejmowane udziały ich cenę rynkową, ustalaną przez sąd na podstawie rachunków księgowych spółki z uwzględnieniem wartości zbywczej jej majątku.