Czy rezultatem umorzenia akcji jest likwidacja ich określonej liczby, a tym samym związanych z nimi praw obligacyjnych i organizacyjnych?
Tak. Przeprowadzenie postępowania umorzeniowego będzie możliwe, jeżeli instytucja taka przewidziana jest w statucie spółki oraz po zarejestrowaniu spółki czy podwyższeniu kapitału.
Przepisy przewidują trzy tryby umarzania akcji. Umorzenie dobrowolne odbywa się za zgodą akcjonariusza poprzez zawarcie umowy przeniesienia akcji na spółkę, a następnie ich umorzenie przez spółkę. Istotne jest, że w ciągu roku można dokonać dobrowolnego umorzenia tylko raz. Umorzenie przymusowe nie wymaga zgody akcjonariusza, natomiast niezbędne jest określenie w statucie spółki przesłanek i trybu tego umorzenia. Oba wskazane tryby, niezależnie od odpowiednich regulacji statutowych, wymagają podjęcia uchwały o umorzeniu przez walne zgromadzenie. Uchwała o umorzeniu przymusowym powinna określać podstawę prawną umorzenia, czyli wskazanie postanowienia statutu umożliwiającego umorzenie, wysokość wynagrodzenia oraz uzasadnienie umorzenia poprzez wskazanie statutowych przesłanek warunkujących umorzenie, jak podjęcie działalności konkurencyjnej. Przy umorzeniu dobrowolnym możliwe jest umorzenie bez wynagrodzenia za zgodą akcjonariusza. Decyzja taka wymaga uzasadnienia w uchwale.
Uproszczonym trybem jest umorzenie automatyczne akcji w razie ziszczenia się określonego zdarzenia. Zdarzenia powodujące automatyczne umorzenie muszą być wyraźnie wskazane w statucie. Przykładowo możliwe jest powiązanie umorzenia akcji w tym trybie z utratą funkcji w zarządzie. Przy tym trybie zastosowanie mają przepisy o umorzeniu przymusowym, z tą jednak różnicą, że nie jest wymagana uchwała walnego zgromadzenia. Stwierdzenia zaistnienia przesłanki umorzenia oraz wszystkie czynności z nim związane, w szczególności uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego, podejmuje zarząd.
Uchwała o umorzeniu podlega ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Statut może przewidywać ponadto obowiązek ogłaszania w inny sposób.