Spadkobiercy nie muszą występować do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku. Wystarczy iść od notariusza. Sporządzony i zarejestrowany przez niego akt poświadczenia dziedziczenia jest prawomocny.

1 Zbierz wszystkie niezbędne dokumenty spadkowe

Zanim notariusz stwierdzi nabycie spadku, osoby uprawnione do dziedziczenia muszą dostarczyć mu niezbędne dokumenty. Chodzi przede wszystkim o odpis aktu zgonu spadkodawcy, a także odpisy aktów stanu cywilnego spadkobierców. W przypadku dzieci zmarłego będą to odpisy aktów urodzenia, a jeśli na przykład córka zmarłego zmieniła nazwisko po zawarciu związku małżeńskiego – odpis aktu małżeństwa. Notariusz poprosi o odpis aktu małżeństwa także wtedy, gdy na podstawie ustawy dziedziczy żona zmarłego. Aby możliwe było potwierdzenie numeru PESEL spadkodawcy, należy przy akcie okazać unieważniony dowód osobisty lub też specjalne zaświadczenie o numerze PESEL. Jeśli zmarły pozostawił testament, do notariusza należy przynieść także oryginał testamentu własnoręcznego.

2 Złóż oświadczenie o przyjęciu spadku u notariusza lub w sądzie

Jeśli od dnia otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy) nie upłynęło jeszcze 6 miesięcy, notariusz może poświadczyć dziedziczenie tylko wtedy, jeśli wszyscy uprawnieni złożyli oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Dlatego przed wizytą w kancelarii spadkobiercy powinni złożyć takie oświadczenia w sądzie rejonowym właściwym dla ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego (opłata sądowa od każdego oświadczenia wynosi 50 zł) lub u notariusza (taksa za każde oświadczenie wynosi także 50 zł, ale łącznie z VAT trzeba zapłacić 61 zł). Jeśli od dnia śmierci spadkodawcy upłynęło 6 miesięcy, złożenie takich oświadczeń nie jest konieczne.

3 Notariusz przygotuje protokół dziedziczenia

Gdy notariusz otrzyma wszystkie wymagane dokumenty, przystępuje do spisania protokołu dziedziczenia. Protokół jest sporządzany przy udziale wszystkich osób, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi lub testamentowi. Rejent poucza obecnych o obowiązku ujawnienia okoliczności objętych treścią protokołu oraz o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych oświadczeń. Protokół obejmuje zgodne żądanie poświadczenia dziedziczenia złożone przez osoby biorące udział w jego spisaniu oraz oświadczenia o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączyłyby znanych spadkobierców, a także o ewentualnych testamentach spadkodawcy. W oświadczeniu musi znaleźć się informacja o tym, że nie zachodzi żadna z przesłanek wykluczających poświadczenie dziedziczenia u notariusza (np. czy w skład spadku wchodzą prawa rzeczowe lub nieruchomości położone za granicą). Do protokołu notariusz dołączy: odpis aktu zgonu spadkodawcy.

4 Otrzymujesz akt poświadczenia dziedziczenia

Po spisaniu protokołu dziedziczenia notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. W akcie wskazuje się, komu i w jakim udziale przypadł spadek. W razie dziedziczenia ustawowego podaje się także informacje o tym, czy spadkobierca był małżonkiem, czy też krewnym spadkodawcy. Przy dziedziczeniu testamentowym notariusz wskazuje natomiast formę testamentu. Akt musi zostać zarejestrowany w informatycznym rejestrze prowadzonym przez Krajową Radę Notarialną. Akt ma takie same skutki jak prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.