Choć opłaty za użytkowanie wieczyste wnosi się do organów administracji publicznej, jest to stosunek czysto cywilno-prawny.
Potwierdził to wyrok w sprawie M.K., która wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu skargę na bezczynność burmistrza miasta K. Zarzuciła mu nierozpatrzenie w terminie wniosków o rozłożenie na raty opłaty z tytułu użytkowania wieczystego gruntu oraz o umorzenie zaległych opłat z tytułu tego użytkowania.

Sprawa cywilna

WSA odrzucił tę skargę, uznając się za niewłaściwy do jej rozpatrzenia. Sędzia wskazał, że instytucja użytkowania wieczystego, która regulowana jest w tytule II księgi kodeksu cywilnego (Dz.U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 ze zm.) – „Własność i inne prawa rzeczowe” – jest niewątpliwie sprawą cywilną, wobec czego wniosek skarżącej powinien zostać skierowany do sądu powszechnego.
– Także opłaty z tytułu użytkowania wieczystego (tj. pierwsza opłata i opłaty roczne), jako swoistego rodzaju ekwiwalent za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste, należy uznać za mające charakter cywilnoprawny – argumentował skład sędziowski, któremu przewodniczyła sędzia Anna Siedlecka.

Spójne orzecznictwo

Wrocławski WSA w uzasadnieniu postanowienia dodał, że do takiego samego wniosku doszedł także Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. akt I OSK 843/05), wyraźnie podkreślając w wyroku, iż spór powstały na gruncie opłat z tytułu użytkowania wieczystego jest typowym sporem cywilnym dotyczącym należności pieniężnej.
Zdaniem WSA również w doktrynie utrzymywany jest pogląd, że wszelkie działania, takie jak odroczenie terminu spłaty należności albo rozłożenie jej na raty powinny być dokonywane na podstawie przepisów prawa cywilnego.
Wynika to również z art. 59 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2009 r. nr 157, poz. 1240 ze zm.), gdzie postanowiono, że w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem dłużnika lub interesem publicznym należności pieniężne mające charakter cywilnoprawny, przypadające jednostce samorządu terytorialnego lub jej podległym, mogą być umarzane albo ich spłata może być odraczana lub rozkładana na raty, na zasadach określonych przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.

Postanowienie WSA we Wrocławiu, sygn. akt II SAB/Wr 64/11.