Kandydat na posła, senatora lub Prezydenta RP ma prawo do wznowienia postępowania sądowego zakończonego prawomocnie w przyspieszonym trybie wyborczym.
Wczorajsze orzeczenie Trybunału nie będzie miało wpływu na wynik czerwcowych wyborów do Parlamentu Europejskiego ani wcześniejszych wyborów do Sejmu i Senatu.
Możliwość wznowienia postępowania nie będzie zdaniem Trybunału Konstytucyjnego niweczyć celów prowadzonej kampanii wyborczej. Nie będzie także naruszać zasady stabilności prawomocnych orzeczeń sądowych. Rzecznik praw obywatelskich, który złożył wniosek do TK, zwrócił uwagę, że w trzech ustawach dotyczących wyborów ustawodawca nie przewidział możliwości wznowienia postępowania sądowego. Chodzi tu o Ordynację wyborczą do Sejmu i Senatu, Ordynację wyborczą do Parlamentu Europejskiego i ustawę o wyborach Prezydenta RP.
Kwestionowane przepisy ustanawiają szczególny tryb postępowania sądowego. Rozpoznawane są w nim sprawy związane z rozpowszechnianiem materiałów wyborczych zawierających nieprawdziwe informacje dotyczące kandydata. Sądy rozpatrują sprawy w czasie 24 godzin. Szybkość jest uzasadniona charakterem rozpoznawanej sprawy, która toczy się w kampanii wyborczej.
– Sprawa pomówienia kandydata na posła czy senatora nie kończy się jednak z dniem ogłoszenia wyników wyborów. – wyjaśnia Mirosław Wróblewski z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich
– W praktyce bowiem kampania wyborcza trwa permanentnie, a kandydaci funkcjonują dalej w życiu publicznym.
Zdaniem Mirosława Wróblewskiego brak procedury wznowieniowej narusza prawo dostępu do sądu określonego w art. 45 ust. 1, a także 77 ust. 2 konstytucji, który zakazuje zamykania drogi sądowej do dochodzenia naruszonych wolności i praw. W sprawach tych powinna być możliwość wznowienia postępowania wyborczego na zasadach ogólnych przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego.
Prokurator generalny poparł wszystkie zarzuty przytoczone w skardze rzecznika praw obywatelskich. Występujący w jego imieniu Wojciech Sadrakuła stwierdził, że utrzymywanie w mocy wyroków, które zapadły w trybie wyborczym, a są niezgodne z prawdą materialną, godzi w zasadę praworządności.
Sygnatura akt 07/09