Do okresu samoistnego posiadania wymaganego do zasiedzenia nieruchomości nie wlicza się okresu posiadania rzeczy na podstawie użytkowania wieczystego.
ORZECZENIE
Urszula i Leszek M. są współwłaścicielami nieruchomości we Wrocławiu. Nabyli ją w drodze dziedziczenia po Ewie J., która z kolei nabyła prawo użytkowania wieczystego od Jana K. Prawo to w grudniu 2004 r. zostało przekształcone w prawo własności. Użytkownikiem wieczystym nieruchomości w bezpośrednim sąsiedztwie był Witold P. To prawo zostało przekształcone we własność w maju 1999 r. Teraz współwłaścicielami tej nieruchomości są Wojciech Ł. i Jan N. Najpóźniej w 1976 roku Witold P. i Jan K., jako użytkownicy wieczyści, przesunęli granice między swoimi nieruchomościami. Postawili płot, a miejsce przy nim wykorzystywane było do parkowania. Teraz Urszula i Leszek M. wystąpili do sądu o stwierdzenie, że z dniem 1 stycznia 2006 r. nabyli po 1/2 na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej część, gdzie parkują. Za podstawę wskazali art. 172 kodeksu cywilnego, który mówi, że posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie do 20 lat.

Nie było przeniesienia własności

Sąd I instancji oddalił wniosek. Stwierdził, że poprzednicy prawni obu stron w dacie przesunięcia granicy nie byli samoistnymi posiadaczami, bo nie przysługiwało im prawo własności, ale prawo użytkowania wieczystego, a z nim wiąże się posiadanie o charakterze zależnym. Przesuniecie granicy nie było więc nieformalnym przeniesieniem własności. Dopiero przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności mogło spowodować, że całą nieruchomość posiadali samoistnie.
Małżonkowie odwołali się, a sąd II instancji przy rozpatrywaniu ich apelacji powziął istotne wątpliwości i przedstawił je do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu. Chodziło o to, czy do czasu posiadania prowadzącego do nabycia nieruchomości w drodze zasiedzenia dolicza się okres posiadania poprzedników prawnych prowadzących do nabycia przez zasiedzenie prawa użytkowania wieczystego w sytuacji, gdy przed upływem okresu zasiedzenia prawa użytkowania wieczystego zostało ono przekształcone we własność.

Przekształcenie we własność

W uzasadnieniu pytania sąd przypomniał, że we wcześniejszych orzeczeniach SN rozróżnił posiadanie samoistne prowadzące do zasiedzenia użytkowania wieczystego od prawa własności. Wtedy moment przekształcenia użytkowania wieczystego we własność stanowi jednocześnie końcową datę, do której biegnie zasiadywanie użytkowania wieczystego.
W odpowiedzi SN podjął 23 lipca 2000 r. następującą uchwałę: do okresu posiadania samoistnego prowadzącego do nabycia własności nieruchomości w drodze zasiedzenia nie dolicza się okresu posiadania rzeczy jako użytkownik wieczysty.
Sygn. akt III CZP 68/08
DOLICZANIE CZASU POSIADANIA POPRZEDNIKA
Jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika, mówi art. 176 par. 1 k.c.