Już ponad 1000 orzeczników ze wszystkich szczebli sądownictwa zadeklarowało udział w Nadzwyczajnym Kongresie Sędziów, który za dwa tygodnie w sobotę odbędzie się w Warszawie.
– To wydarzenie bez precedensu, jeszcze nigdy sędziowie nie spotykali się w tak dużym gronie, ale też i sytuacja jest wyjątkowa – mówi Bartłomiej Przymusiński, rzecznik prasowy Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”, które wraz ze Stowarzyszeniem Sędziów Themis, Stowarzyszeniem Sędziów Rodzinnych w Polsce oraz Stowarzyszeniem Sędziów Rodzinnych „Pro Familia” i Krajową Radą Sądownictwa organizuje zjazd.
– Od 1989 r. nie mieliśmy aż tylu zagrożeń dla niezawisłości sędziów i funkcjonowania sądownictwa, nagromadzonych w tak krótkim czasie – dodaje.
Program zjazdu jest jednocześnie odzwierciedleniem najbardziej palących problemów. Sędziowie debatować będą na temat nadzoru ministra sprawiedliwości nad sądami w świetle nowej ustawy prawo o prokuraturze, niezależności sądów i niezawisłości sędziów w kontekście planowanych zmian w prawie o ustroju sądów powszechnych, administracyjnych i Sądu Najwyższego, o sytuacji wokół Trybunału Konstytucyjnego, projekcie zmian w ustawie o Krajowej Radzie Sądownictwa, a także o sposobach powoływania orzeczników na wolne stanowiska w kontekście niedawnej odmowy nominacji przez prezydenta 10 kandydatów.
W tej ostatniej sprawie zapewne zostanie na kongresie wypracowana deklaracja całego środowiska. Będzie to też okazja, by argumenty sędziów przekazać bezpośrednio przedstawicielom władzy wykonawczej i ustawodawczej.
– Zaproszenia do udziału w kongresie skierowaliśmy zarówno do Kancelarii Prezydenta, jak i ministra sprawiedliwości i marszałka sejmu. Liczymy, że wezmą udział i wysłuchają głosu środowiska sędziowskiego – dodaje Bartłomiej Przymusiński.
Co istotne, kongres będzie też okazją do debaty w sprawach, w których sędziowie są mocno podzieleni, jak np. projekt ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Podczas obrad przewidziano także wystąpienia gości zza granicy. Będzie Nuria Díaz Abad, przewodnicząca Europejskiej Sieci Rad Sądowniczych (ENCJ), András Baka, b. prezes węgierskiego Sądu Najwyższego i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Nils Engstad, przewodniczący Rady Konsultacyjnej Sędziów Europejskich (CCJE), Thomas Guddat, prezes Polsko-Niemieckiego Stowarzyszenia Sędziów oraz wiceprezes MEDEL.
– Będzie to okazja, by zobaczyć, jak sytuacja polskich sędziów czy problemów wokół TK jest postrzegana na arenie międzynarodowej oraz jak poszczególne propozycje zmian prawnych oceniane są w kontekście międzynarodowych standardów dotyczących sądownictwa – stwierdza przedstawiciel Iustitii.
Udział w spotkaniu zadeklarowali też prof. Marek Safjan, sędzia TSUE, prof. Andrzej Zoll, były prezes TK, oraz prof. Ryszard Piotrowski, konstytucjonalista z Uniwersytetu Warszawskiego.
Zainteresowanie spotkaniem jest tak duże, że organizatorzy zmuszeni byli zmienić salę na większą. Zamiast w Sali Koncertowej na VI piętrze Pałacu Kultury i Nauki obrady odbędą się w sali im. Stefana Starzyńskiego na IV p. Obecnie chętni wpisywani są już na listę rezerwową, dlatego organizatorzy proszą o wcześniejsze informowanie, jeśli ktoś rezygnuje z udziału, by dać szansę oczekującym. Ci, dla których nie starczy miejsc, będą mogli obejrzeć obrady na żywo w internecie.