Samochody, motocykle, quady, maszyny, antyki, meble czy sprzęt rtv to typowe ruchomości, które można okazyjne kupić na licytacjach komorniczych. Po wytropieniu atrakcyjnych ofert, które idą pod młotek, warto zapoznać się z zasadami, które obowiązują licytantów.

Oczywiście, nie wszystko, co trafi w komornicze ręce sprzedawane jest w trybie przetargu ustnego. Trudno bowiem poddawać licytacji np. łatwo psujące się artykuły spożywcze, które w krótkim czasie tracą swoją wartość i które trzeba sprzedać jak najszybciej.

Kodeks postępowania cywilnego mówi, że sprzedaż zajętych ruchomości bez licytacji może nastąpić bezpośrednio po zajęciu w dwóch sytuacjach:
1) ruchomości ulegają łatwo zepsuciu albo sprawowanie nad nimi dozoru lub ich przechowywanie powodowałoby nadmierne koszty
2) zajęto inwentarz żywy, a dłużnik odmówił zgody na przyjęcie go pod dozór

Z kolei ruchomości inne niż łatwo psujące się, kosztowne w przechowaniu lub inwentarz żywy komornik może sprzedać z wolnej ręki, pod warunkiem jednak że dłużnik wyraził na to zgodę i określił minimalną cenę zbycia. Ponadto jeśli zajęte zostały ruchomości nieużywane ("nowe"), które da się sprzedać na zasadach komercyjnych, wówczas komornik na wniosek strony może sprzedać je przedsiębiorcy prowadzącemu obrót takimi ruchomościami po cenach hurtowych, a gdy takie ceny nie zostaną udokumentowane, po cenach o 25% niższych od wartości szacunkowej ruchomości.

W takich przypadkach licytacje nie są ogłaszane.

Licytacje ogłaszane są za to w przypadku ruchomości takich jak samochody, meble, maszyny czy sprzęt rtv. Obwieszczenie o licytacji wywiesza się w budynku sądu rejonowego właściwego dla miejsca licytacji oraz - co wygodniejsze dla szerszego grona zainteresowanych - na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej (licytacje.komornik.pl).

Jak na Allegro: Licytacja elektroniczna u komornika

Rękojmia - 10 proc.

Przystępujący do przetargu jest obowiązany złożyć rękojmię w wysokości jednej dziesiątej sumy oszacowania, najpóźniej w dniu poprzedzającym przetarg. Rękojmi nie składa się, jeżeli suma oszacowania jest niższa niż pięć tysięcy złotych. Rękojmię złożoną przez licytanta, któremu udzielono przybicia, zatrzymuje się; pozostałym licytantom rękojmię zwraca się niezwłocznie. Jeżeli nabywca nie wykonał w terminie warunków licytacji co do zapłaty ceny, traci rękojmię, a skutki przybicia wygasają.

Można przez pełnomocnika

Licytacja odbywa się ustnie. W przetargu nie mogą uczestniczyć: dłużnik, komornik, ich małżonkowie, dzieci, rodzice i rodzeństwo, osoby obecne na licytacji w charakterze urzędowym oraz licytant, który nie wykonał warunków poprzedniej licytacji. Stawienie się choćby jednego licytanta wystarcza do odbycia przetargu. Pełnomocnictwo do udziału w przetargu powinno być stwierdzone dokumentem z podpisem urzędowo poświadczonym, chyba że chodzi o pełnomocnictwo udzielone adwokatowi lub radcy prawnemu.

Przebieg licytacji

Po wywołaniu licytacji komornik podaje do wiadomości imiona i nazwiska licytantów. Następnie komornik poucza obecnych o kodeksowych zasadach licytacji. Przetarg odbywa się publicznie i ustnie. Rozpoczynając przetarg, komornik wskazuje ruchomość będącą przedmiotem przetargu, podaje sumę oszacowania oraz cenę wywołania ruchomości i wzywa do zaofiarowania tej ceny. Wezwanie do dalszych postąpień komornik wyraża przez trzykrotne wygłoszenie ostatnio oferowanej ceny z jednoczesnym zapytaniem: „kto da więcej?”. Brak dalszych postąpień komornik stwierdza przez wypowiedzenie wyrazu: „nikt”.

Kiedy możemy wnieść skargę na działanie komornika?

Komornik zamieszcza w protokole licytacji imię i nazwisko (nazwę) nabywcy i jego miejsce zamieszkania lub siedziby oraz numer PESEL, KRS, NIP lub z innego rejestru.

Jeżeli po wywołaniu nikt nie zaofiarował przynajmniej ceny wywołania, komornik stwierdza w protokole, że licytacja nie doszła do skutku. Jeżeli zaś suma osiągnięta ze sprzedaży niektórych ruchomości wystarcza na zaspokojenie egzekwowanych należności i kosztów egzekucji, komornik przerywa licytację.

Przybicie dla najwyższej ceny

Zaofiarowana cena przestaje wiązać, gdy inny licytant zaofiarował cenę wyższą - to oczywiste. Komornik udzieli przybicia osobie ofiarującej najwyższą cenę, jeżeli po trzykrotnym wezwaniu do dalszych postąpień nikt więcej nie zaofiarował. Z chwilą przybicia dochodzi do skutku sprzedaż ruchomości na rzecz nabywcy. Od tego czasu należą do niego pożytki ruchomości. Wierzyciel lub dłużnik mogą zaskarżyć udzielenie przybicia w razie naruszenia przepisów o publicznym charakterze licytacji, o najniższej cenie nabycia i o wyłączeniu od udziału w przetargu. Skarga powinna być zgłoszona do protokołu licytacji. Nie przysługuje prawo do skargi na udzielenie przybicia ruchomości ulegających szybkiemu zepsuciu. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie.

Przetargi na grunty rolne: Przestępcy w całym kraju oszukiwali rolników. Żądali pieniędzy za odstąpienie od licytacji

Jeżeli w ciągu dwóch tygodni skarga nie zostanie rozstrzygnięta, nabywca może w ciągu dalszego tygodnia zrzec się nabycia ruchomości i odebrać zapłaconą sumę. Gdy nabywca skorzysta z uprawnienia przewidzianego w paragrafie poprzedzającym albo gdy sąd odmówi przybicia, licytacja będzie uznana za niedoszłą do skutku.

Zapłata ceny

Nabywca jest obowiązany zapłacić cenę nabycia natychmiast po udzieleniu mu przybicia. Gdy jednak cena nabycia przewyższa pięćset złotych, obowiązek nabywcy ogranicza się do złożenia natychmiast jednej piątej ceny, nie mniej jednak niż pięćset złotych, przy czym resztę ceny, na którą zalicza się złożoną rękojmię, uiszcza się w dniu następnym w godzinach urzędowania kancelarii komorniczej lub na rachunek bankowy komornika do godziny osiemnastej dnia następnego. Jeżeli ten dzień przypada w sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, cenę uiszcza się w następnym dniu po dniu albo dniach wolnych od pracy.

Prawa nabywcy

Nabywca po uprawomocnieniu się przybicia i zapłaceniu całej ceny staje się właścicielem nabytych ruchomości. Gdy sąd odmówi przybicia, wypłacona cena nabycia ulega zwrotowi. Nabywca wylicytowanej ruchomości staje się jej właścicielem bez żadnych obciążeń i powinien ją natychmiast odebrać. Warto pamiętać, że nabywcy nie przysługują roszczenia z tytułu rękojmi za wady rzeczy. Przeciwko nabywcy nie można podnosić zarzutów co do ważności nabycia.

Na e-licytacji komornik zmieni się w wykonawcę woli wierzyciela

Gdy nabywca nie płaci

Nabywca, który w przepisanym terminie nie uiści ceny w całości lub części, traci prawa wynikające z przybicia. Jeżeli nabywca nie uiści w terminie sumy przypadającej do zapłaty natychmiast przy udzieleniu przybicia, komornik wznowi niezwłocznie przetarg tych samych ruchomości, rozpoczynając od ceny wywołania, przy czym opieszały nabywca nie może nadal uczestniczyć w licytacji. W razie niezapłacenia w terminie reszty ceny płatnej dnia następnego po licytacji, będzie wyznaczona ponowna licytacja na warunkach pierwszej.

Od nabywcy zwolnionego z obowiązku wpłacenia rękojmi, który nie dopełnił obowiązku zapłaty ceny lub jej części w przepisanym terminie, komornik ściąga sumę odpowiadającą jednej dziesiątej sumy oszacowania.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (zobacz tekst ujednolicony), w szczególności art. 864 i kolejne
  • Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 lipca 2016 r. w sprawie sposobu przeprowadzenia licytacji ruchomości (link)