Dużo słyszałem ostatnio o Komisji Nadzoru Finansowego w kontekście spraw Amber Gold i SKOK-ów. Mnie szczególnie interesuje lista ostrzeżeń, którą ta instytucja prowadzi. Z jakiego powodu przedsiębiorca może się na niej znaleźć i w jaki sposób następuje wykreślenie z tej listy – pyta pan Marcin
Komisja Nadzoru Finansowego prowadzi czarną listę ostrzeżeń publicznych, czyli rejestr firm, wobec których ma podejrzenia, że np. prowadzą działalność bankową lub inwestycyjną bez wymaganego zezwolenia. Informacje o podmiocie i rodzaju podejrzenia podawane są na wyodrębnionej stronie internetowej KNF pod nazwą „Lista ostrzeżeń publicznych Komisji Nadzoru Finansowego”. Do publicznej wiadomości podaje się nazwę firmy oraz to, w związku z czym zostało złożone zawiadomienie do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Wpis jest uzupełniany informacją o prawomocnej odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego albo o prawomocnym umorzeniu postępowania przygotowawczego, a w przypadku wniesienia aktu oskarżenia – o informację o prawomocnym orzeczeniu sądu.
Lista ma na celu ostrzeganie przed firmami, co do których KNF ma wątpliwości, czy ich działalność jest legalna. System takiego ostrzegania jest niezbędny wówczas, gdy rozstrzygnięcie sprawy przez organy ścigania lub sądy może trwać bardzo długo (co obecnie w Polsce nie należy do rzadkości). Aby trafić na listę, wystarczy samo zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa. Nie ma natomiast sposobu oczyszczenia się z zarzutów. Bo choć skazanie za przestępstwo po pewnym czasie ulega zatarciu, z listy ostrzeżeń publicznych Komisji Nadzoru Finansowego – mimo prawomocnego oczyszczenia z zarzutów – się nie znika. Szykują się w tej dziedzinie zmiany w prawie, ale na razie raz wprowadzony wpis ma charakter bezterminowy. Zainteresowani mogą tylko śledzić, co zdarzyło się po złożeniu zawiadomienia do prokuratury. Jeśli firma jest w porządku (z punktu widzenia prokuratury), sukcesywnie pokazuje się kolejne fakty procesowe – np. informację o postępowaniu zakończonym umorzeniem albo uniewinnieniem. Wpis jednak nie znika i dlatego zainteresowani powinni monitorować listę, sprawdzając jej stan.
Podstawa prawna
Art. 2, art. 6b ustawy z 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 614).