Pochowałam konkubenta, zmarły nic mi nie zapisał i nie miał konta w banku. Czy mogę żądać zwrotu kosztów pogrzebu od jego rodziny? – pyta pani Beata.
Osoba, która pokryła koszty pogrzebu spadkodawcy, ma prawo żądać od spadkobierców zmarłego zwrotu poniesionych wydatków. Koszty te w takim zakresie, w jakim pogrzeb odpowiada zwyczajom przyjętym w danym środowisku, zalicza się bowiem do długów spadkowych. Obejmują zwykle wydatki na zakup trumny, przewiezienie zwłok do miejsca ich pochówku, koszty nabycia miejsca na grób, odzieży dla zmarłego i wydatki na pokrycie kosztów ceremonii pogrzebowej. Z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że do kosztów pogrzebu można doliczyć umiarkowany wydatek na skromny nagrobek, odpowiadający lokalnym zwyczajom.
Pozostaje jeszcze do wyjaśnienia kwestia zasiłku pogrzebowego. O jego wypłatę może ubiegać się osoba, która pokryła koszty pogrzebu po zmarłym, m.in. ubezpieczonym, emerycie lub renciście, a także po osobie, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania oraz po członku rodziny wspomnianych osób. Otrzyma go także osoba, która pokryła koszty pogrzebu po ubezpieczonym zmarłym w okresie pobierania zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego po ustaniu zatrudnienia. Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu, niezależnie od tego, czy jest członkiem rodziny, czy też nie wiąże jej ze zmarłym pokrewieństwo. Wypłacany jest w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, nie może jednak przekroczyć obowiązującej kwoty ryczałtowej, czyli obecnie 4000 zł. Jeżeli pani Beata skorzystała z tej możliwości, to od spadkobierców może żądać zwrotu wydatków, których nie pokryła kwota zasiłku. Jeżeli nie zwrócą pieniędzy dobrowolnie, pozostanie wystąpienie z pozwem do sądu o zwrot tych kosztów.
Podstawa prawna
Art. 77–78 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227 ze zm.).
Art. 922 par. 3 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 ze zm.).