Aby odwrócony kredyt hipoteczny był bezpieczny dla starszych właścicieli mieszkań podpisujących akty notarialne, należy w jednej ustawie uporządkować sprawy związane z zawarciem umowy z bankiem oraz umowy dożywocia, zawierane z osobami prywatnymi. Na takim stanowisku stoi minister gospodarki Waldemar Pawlak.
– Dlatego Ministerstwo Gospodarki proponuje rozwiązanie, które uzupełnia propozycje Ministerstwa Finansów – powiedział wczoraj wicepremier Pawlak. Przygotowane przez Ministerstwo Finansów założenia projektu o odwróconym kredycie hipotecznym, którymi dzisiaj zajmie się rząd, obejmują bowiem wyłącznie umowy o odwrócony kredyt hipoteczny, natomiast pomijają sprawę umów dożywotnich. Zdaniem ministra Waldemara Pawlaka w jednej ustawie powinny być przedstawione w sposób zrozumiały oba rodzaje tych umów, aby właściciel mieszkania mógł rzetelnie porównać uprawnienia, jakie wiążą się z każdą z nich. Tym bardziej że obecnie przepisy nie regulują zasad, na jakich powinien być udzielany odwrócony kredyt hipoteczny.
Zaproponowana w założeniach do projektu, nad którym dziś ma dyskutować rząd, instytucja odwróconego kredytu hipotecznego polega na tym, że bank wypłaci właścicielowi nieruchomości jednorazowo konkretną kwotę albo będzie to robił w ratach, być może nawet zwaloryzowanych. Ewentualna waloryzacja rat będzie zaś zależała od treści umowy zawartej między bankiem a osobą fizyczną. W zamian za to po śmierci właściciela nieruchomości bank może nabyć prawo do tej nieruchomości. Natomiast aż do śmierci jej właścicielem pozostaje kredytobiorca.
Z kolei umowa dożywocia do tej pory jest uregulowana wyłącznie w kodeksie cywilnym i polega na tym, że od razu w chwili jej zawarcia własność nieruchomości przenoszona jest na nabywcę, który zobowiązuje się do opieki nad zbywcą albo do wypłacania mu dożywotniej renty.
Waldemar Pawlak zwrócił uwagę, że na rynku pojawiły się firmy, które oferują produkt pod nazwą odwrócony kredyt hipoteczny, ale czynią to w oparciu o przepisy regulujące właśnie umowę dożywocia. Szczególnie groźne są przypadki umów, w których zawarte są postanowienia o bezwarunkowym żądaniu zrzeczenia się prawa do użytkowania lokalu przez dotychczasowego właściciela.
Ministerstwo Gospodarki przewiduje, że prace nad ustawą przygotowywaną na podstawie uzupełnionych założeń powinny zakończyć się już w pierwszym kwartale tego roku, tak by pierwsze umowy o odwrócony kredyt hipoteczny mogły zostać zawarte już w drugim kwartale.
Etap legislacyjny: Projekt