Niektórzy właściciele mieszkań próbują unikać uciążliwych opłat za wywóz śmieci, podając zaniżoną liczbę osób mieszkających w lokalu. W naszej wspólnocie mieszkaniowej chcielibyśmy umieszczać na klatkach schodowych zbiorczą informację o liczbie osób mieszkających w danym lokalu, ale bez podawania imion i nazwisk zamieszkujących. Czy to nie koliduje z RODO?
Takie działanie byłoby nieuprawnione. Informacje o liczbie osób w danym mieszkaniu stanowią bowiem dane osobowe. I to nawet wtedy, gdy wspólnota czy spółdzielnia powstrzymują się od wymieniania imion i nazwisk osób w nim mieszkających.
Zgodnie z art. 4 pkt 1 RODO dane osobowe oznaczają bowiem wszelkie informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej („osobie, której dane dotyczą”). Wywieszenie listy zawierającej numer lokalu i liczbę mieszkających w nim osób zgłoszonych do obliczenia zaliczki na poczet opłaty za wywóz nieczystości stanowiłoby więc przetwarzanie danych osobowych naruszające jednocześnie prawo do prywatności.
Takie podejście potwierdza Urząd Ochrony Danych Osobowych. Organ nadzorczy prezentuje stanowisko, że nie ma podstaw prawnych do udostępniania (np. poprzez wywieszanie w gablotach informacyjnych na klatkach schodowych czy w innych miejscach dostępnych dla nieograniczonego kręgu osób) takich informacji, które wskazują na ewentualne zaległości w opłatach. Urząd nie znajduje podstaw uzasadniających takie działanie wspólnoty mieszkaniowej w przepisach prawa, na podstawie których działają takie jednostki organizacyjne, tj. ustawie o własności lokali, a w zakresie w niej nieuregulowanym – kodeksie cywilnym.
UODO przypomina, że dane osobowe muszą być przetwarzane zgodnie z prawem, rzetelnie i w sposób przejrzysty dla osoby, której dane dotyczą (art. 5 ust. 1 lit. a RODO). Zgodnie z zasadą minimalizacji danych (art. 5 ust. 1 lit. c RODO) administrator powinien przetwarzać tylko takiego rodzaju dane osobowe, które są adekwatne, stosowne oraz ograniczone do tego, co niezbędne do celów, w których są przetwarzane.
Oznacza to, że wspólnota mieszkaniowa powinna przetwarzać tylko takiego rodzaju dane i tylko o takiej treści, które są niezbędne ze względu na wskazany cel zbierania danych. Nie powinna zatem podejmować działań, które w istocie polegają na weryfikacji danych przez ogół lokatorów, z których nie wszyscy mogą być członkami wspólnoty mieszkaniowej uprawnionymi (na mocy art. 27 ustawy o własności lokali) do współdziałania w zarządzie nieruchomością wspólną.
Podstawa prawna
• art. 27 ustawy z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 532; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 568)
• ustawa z 23 kwietnia 1964 r. ‒ Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1145; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 875)
• art. 4 i 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych… (RODO; Dz.Urz. UE z 2016 r. L 119, s. 1)