Słynny dom mody zyskał poważny argument w walce z ewentualnymi naruszycielami jego najbardziej rozpoznawalnego znaku w postaci splecionych i nachodzących na siebie liter „C”. Sąd UE uznał, że EUIPO niesłusznie zarejestrował kreację zainspirowaną pomysłem monogramu.
Sąd UE 18 lipca 2017 r. wydał wyrok z wniosku spółki Chanel w sprawie unieważnienia wzoru wspólnotowego zarejestrowanego przez jednego z hiszpańskich przedsiębiorców ze względu na brak indywidualnego charakteru (sygn. T-57/16). Sprawa jest o tyle ciekawa, że podobieństwo wzoru wcale nie jest oczywiste. A spór dotyczył marki renomowanej. Gdyby jej właściciel był mniej znany, rozstrzygnięcie mogłoby być odmienne.
Chanel 4 grudnia 2013 r. wystąpiła do Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) z wnioskiem o unieważnienie prawa do wzoru, który został zarejestrowany w 2010 r. przez zamieszkałego w Hiszpanii Li JingZhou dla produktów w postaci „wzorów zdobniczych”. W piśmie uzasadniającym podniosła, że sporny wzór nie jest nowy w rozumieniu art. 5 rozporządzenia nr 6/2002 z 12 grudnia 2001 r. w sprawie wzorów wspólnotowych (Dz.Urz. UE z 2002 r. L 3, s. 1; dalej: rozporządzenie). Jej zdaniem wykazuje duże podobieństwo do znaku handlowego zarejestrowanego na rzecz Chanel we Francji od 1989 r.
Sprawa nie była oczywista. O ile znak Chanel przedstawiał dwie splecione litery C, o tyle wzór chińskiego producenta to spleciona litera S i jej lustrzane odbicie. Dlatego EUIPO w decyzji z 15 lipca 2014 r. oddalił wniosek o unieważnienie, uznając, że wcześniejszy wzór nie pozbawiał zakwestionowanego wzoru cechy nowości ani indywidualnego charakteru, oraz że wywiera on na poinformowanym użytkowniku inne całościowe wrażenie niż wzór wcześniejszy.
Chanel 10 września 2014 r. wniosła odwołanie, ale Izba Odwoławcza EUIPO 18 listopada 2015 r. je oddaliła. Ostatecznie spór trafił do Sądu UE.
Sąd UE unieważnił decyzję Izby Odwoławczej EUIPO, uznając jednocześnie, że wzór nie ma indywidualnego charakteru w stosunku do monogramu Chanel. Zarzuty Chanel dotyczyły, co prawda, zarówno braku nowości, jak i braku indywidualnego charakteru zarejestrowanego wzoru, ale wywód Sądu UE dotyczył oceny braku indywidualnego charakteru.
Sąd podkreślił, że dokonując oceny indywidualnego charakteru wzoru, należy przeprowadzić czteroetapowe badanie, polegające na ustaleniu: po pierwsze - sektora produktów, w których wzór ma być zawarty lub zastosowany, po drugie - poinformowanego użytkownika wspomnianych produktów, mając na uwadze ich przeznaczenie oraz odniesienie do tego poinformowanego użytkownika, stopnia znajomości stanu sztuki wzorniczej i stopnia uwagi wykazywanej przy porównywaniu poszczególnych wzorów; po trzecie - swobody twórcy przy opracowywaniu wzoru, i po czwarte - wyniku porównania rozpatrywanych wzorów z uwzględnieniem właściwego sektora, swobody twórcy i całościowego wrażenia wywieranego na poinformowanym użytkowniku przez zakwestionowany wzór i przez każdy wcześniejszy wzór, który został udostępniony publicznie.
Oceniając całościowe wrażenie wywierane na poinformowanym użytkowniku, sąd uznał – inaczej niż dwukrotnie EUIPO - że wcześniejszy wzór wykazuje znaczące podobieństwa do zakwestionowanego wzoru, gdyż może zostać uznany w pewnym sensie za kreację zainspirowaną pomysłem monogramu Chanel. Ponadto stwierdził, że nawet jeżeli dwa wzory różnią się od siebie w części centralnej, to całościowe wrażenie nie jest inne, ponieważ zewnętrzne części, które w dużej mierze decydują o ich konturze i całościowym wrażeniu, są do siebie bardzo podobne, a wręcz identyczne. Ponadto części centralne, chociaż „wykazują pewne różnice, są tworzone przez podobne do siebie owalne kształty, które rozmywają się w całościowym obrazie”. Różnic tych poinformowany użytkownik może nie dostrzec, gdyby zakwestionowany wzór był używany w pozycji obróconej o 90 stopni i w różnych rozmiarach.
Można mieć wątpliwości, czy wyrok Sądu UE jest słuszny. Bardziej przekonujące wydaje się stanowisko wyrażone przez EUIPO. Gdyby wcześniejszy wzór (jak i jego właściciel) był mniej znany, to powyższe rozstrzygnięcie mogłoby być odmienne.