Przyjechałem na kilka miesięcy do pracy w Polsce. Chciałbym bywać w tym kraju częściej, a docelowo chciałbym się tu przenieść na stałe. Urodziłem się na Ukrainie, ale moja rodzina pochodzi z okolic Zamościa. Zastanawiam się, czy warto ubiegać się o Kartę Polaka. Czy posiadając ją, będę mógł liczyć na dodatkowe korzyści – pyta czytelnik
O Kartę Polaka może się starać ktoś, kto deklaruje przynależność do narodu polskiego i spełni łącznie następujące warunki:

wykaże swój związek z polskością przez przynajmniej podstawową znajomość języka oraz znajomość i kultywowanie naszych tradycji i zwyczajów; w obecności konsula Rzeczypospolitej Polskiej lub wojewody (albo wyznaczonego przez niego pracownika) złoży pisemną deklarację przynależności do narodu polskiego;Posiadacze Karty Polaka łatwiej osiedlą się w Polsce. Wchodzi w życie nowela ustawy wykaże, że jest narodowości polskiej lub posiadał obywatelstwo polskie, lub że co najmniej jedno z jego rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków było Polakami, ewentualnie przedstawi zaświadczenie organizacji polonijnej potwierdzające zaangażowanie w działalność na rzecz języka i kultury polskiej lub polskiej mniejszości narodowej przez co najmniej ostatnie trzy lata; złoży oświadczenie, że ani on, ani jego rodzice czy dziadkowie nie repatriowali się lub nie zostali repatriowani z terytorium Polski.

Posiadaczowi Karty Polaka przysługuje wiele uprawnień. Przykładowo ma on prawo do:

bezpłatnej długoterminowej wizy pobytowej uprawniającej do wielokrotnego przekraczania granicy; legalnej pracy bez zezwolenia; podejmowania działalności gospodarczej na takich samych zasadach jak obywatele polscy; korzystania w Polsce z bezpłatnego systemu oświaty, studiów lub uczestnictwa w innych formach kształcenia;Ustawa antyterrorystyczna: Permanentna inwigilacja cudzoziemców bez kontroli sądu korzystania w sytuacjach nagłych z bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej; przejazdów koleją z 37-proc. ulgą; zwiedzania za darmo państwowych muzeów; ubiegania się w pierwszej kolejności o środki finansowe z budżetu państwa lub z budżetów samorządów przeznaczonych na wspieranie Polaków za granicą.

Od początku września posiadaczom Karty Polaka łatwiej się osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Po pierwsze mogą oni liczyć na zwolnienie z opłat konsularnych za przyjęcie i rozpatrzenie wniosku o wydanie wizy krajowej. Co prawda do tej pory także istniała możliwość ubiegania się o zwolnienie z tych kosztów lub ich refundację, ale wymagało to pisania wniosków. Po drugie mogą też liczyć na zwolnienie z opłat konsularnych za przyjęcie wniosku i opracowanie dokumentacji w sprawie o nadanie obywatelstwa polskiego. Do tej pory wiązało się to z kosztem ok. 500 euro.
Kolejne ułatwienia czekają zainteresowanych od 1 stycznia 2017 r. Posiadacze Karty Polaka, którzy złożą wniosek o zezwolenie na pobyt stały, będą mogli również otrzymać pieniądze na pokrycie kosztów zagospodarowania i bieżącego utrzymania w Polsce. Wniosek w tej sprawie należy złożyć do starosty właściwego ze względu na miejsce pobytu. Wsparcie będzie trwało przez 9 miesięcy. W ciągu pierwszych trzech miesięcy wyniesie 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w roku złożenia wniosku (od 2017 r. będzie to 2 tys. zł). Może być ono przyznane w tej samej kwocie na każde dziecko pozostające pod władzą rodzicielską wnioskodawcy, ale wyłącznie na członków rodziny przebywających w Polsce. Natomiast w kolejnych miesiącach (4–9) wypłata wyniesie 60 proc. tej kwoty. Ważne, że to świadczenie nie będzie wliczane do dochodu, który jest brany pod uwagę przy udzielaniu pomocy społecznej. Jeśli jednak zainteresowany nie uzyska zezwolenia na pobyt stały, wypłata świadczenia zostanie zawieszona.
Ważne
Otrzymanie Karty Polaka nie oznacza przyznania obywatelstwa polskiego, przyznania prawa do osiedlania się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ani prawa przekraczania bez wizy granic Rzeczypospolitej Polskiej
Tylko dla obywateli dawnych republik
Karta Polaka może być przyznana wyłącznie osobie posiadającej w dniu złożenia wniosku obywatelstwo Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Estonii, Gruzji, Kazachstanu, Kirgistanu, Litwy, Łotwy, Mołdawii, Rosji, Tadżykistanu, Turkmenistanu, Ukrainy lub Uzbekistanu albo posiadającej w jednym z tych państw status bezpaństwowca.
Podstawa prawna
Art. 1 ustawy z 3 maja 2016 r. o zmianie ustawy o Karcie Polaka oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 753). Art. 1–8 ustawy z 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz.U. z 2014 r. poz. 1187 ze zm.).