Stowarzyszenie będzie mogło założyć 7, a nie jak do tej pory 15 osób; zamiast 3 miesięcy na rozpatrzenie wniosku o rejestrację sąd będzie miał na to 7 dni; niepotrzebna będzie aprobata starosty ws. statutu stowarzyszenia - stanowią przepisy, które w piątek weszły w życie.

Projekt nowelizacji Prawa o stowarzyszeniach pod koniec 2014 roku złożył w Sejmie ówczesny prezydent Bronisław Komorowski. Podkreślał, że choć istniejące od 1989 roku regulacje funkcjonują dobrze, to po 25 latach wymagają korekt.

Nowelizacja wprowadza ułatwienia przy rejestracji stowarzyszeń, które będą zwolnione z opłat za rejestrację oraz za zmianę wpisu w KRS. Zmienione przepisy umożliwiają wybór władz stowarzyszenia przed jego rejestracją.

„Nowe przepisy ułatwią działanie stowarzyszeń" - powiedział PAP prawnik Fundacji Stańczyka Przemysław Żak, który w ramach Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych uczestniczył w pracach nad nowelizacją.

Jak podkreślił ekspert, po zmianach starosta nie będzie uczestniczył w powstawaniu i rejestrowaniu stowarzyszeń. Do tej pory jego udział polegał na badaniu statutów. Sądy rejestrowe wysyłały statuty nowo powstających organizacji do powiatów. Teraz tylko sąd będzie oceniał poprawność statutu rejestrującego się stowarzyszenia. Starosta, jako organ nadzoru, żądając od stowarzyszenia wyjaśnień, będzie musiał uzasadnić to żądanie.

Nowelizacja nadaje stowarzyszeniom zwykłym tzw. ułomną osobowość prawną. "Dziś takiej osobowości nie mają. Teraz będą mogły choćby zakupić towary i usługi potrzebne do ich działań. Powiązana z tą zmianą jest też wprowadzona możliwość przekształcenia w stowarzyszenie tzw. rejestrowe z pełną osobowością prawną" -­ powiedział Żak. Przepisy nowelizacji dotyczące możliwości przekształcenia w stowarzyszenie tzw. rejestrowe wejdą w życie 1 stycznia 2017 r.

Nowe stowarzyszenia zwykłe będą mogły uzyskiwać środki publiczne. Będą miały prawo do korzystania z dotacji, czyli np. do udziału w konkursach ogłaszanych przez samorząd gminy. Finansowanie działalności będzie też możliwe ze środków z darowizn, spadków, zapisów, dochodów z majątku stowarzyszenia oraz ofiarności publicznej.

Według noweli stowarzyszenia, które chcą działać na terenach lub obiektach podlegających ministrom obrony lub spraw wewnętrznych, będą musiały od nich uzyskać zezwolenie. Ministrowie będą mogli uzgodnić zakres działalności stowarzyszeń zajmujących się obronnością, bezpieczeństwem państwa lub ochroną pożytku publicznego.

Stowarzyszenia będą miały dwa lata na dostosowanie się do nowych przepisów i niezbędne zmiany statutów.