Aby uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności (dzieci) lub o stopniu niepełnosprawności (dorośli) należy złożyć wniosek do powiatowego zespołu orzekania o niepełnosprawności. Do wniosku należy załączyć zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia. Wnioskodawca będzie wezwany do stawienia się przed komisją lekarską, która przeprowadzi wywiad, zbada i sprawdzi dostarczoną dokumentację medyczną. Od decyzji zespołu powiatowego można się odwołać do zespołu wojewódzkiego. Orzeczenie może być wydane na okres lub na stałe.

Wydawaniem orzeczeń o niepełnosprawności zajmują się powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. Postępowanie jest dwuinstancyjne. Osoba, która nie otrzyma orzeczenia, może się odwołać do Wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Orzeczenie o niepełnosprawności wydawane jest osobom, które nie ukończyły 16. roku życia. Osoby, które przekroczyły ten wiek mogą ubiegać się o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Zgodnie z rozporządzeniem mogą występować trzy stopnie niepełnosprawności: lekki, umiarkowany, znaczny.

Wniosek

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej osoba, która chciałaby uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności powinna złożyć wniosek do zespołu powiatowego właściwego dla miejsca zamieszkania chorego lub dla miejsca pobytu.

Do wniosku w przypadku dzieci do 16. roku życia należy dołączyć:

  • zaświadczenie lekarskie zawierające opis stanu zdrowia. Zaświadczenie takie wydaje lekarz, pod którego opieką znajduje się osoba zainteresowana. Powinno być ono wydane nie wcześniej niż 30 dni przed dniem złożenia wniosku.
  • ocenę stanu zdrowia przeprowadzoną przez lekarza (przewodniczącego składu orzekającego). Opis powinien zawierać: informacje o rozpoznaniu choroby zasadniczej i chorób współistniejących oraz rokowaniu, przebiegu choroby zasadniczej, a także wyniki dotychczasowego leczenia i rehabilitacji, opis badania przedmiotowego. W przypadku dzieci istotna jest również informacja o ograniczeniach w funkcjonowaniu, które występują w życiu codziennym w porównaniu do dzieci, które są sprawne psychicznie i fizycznie.
  • informacje o możliwości poprawy funkcjonowania organizmu poprzez zaopatrzenie w środki techniczne, przedmioty ortopedyczne i pomocnicze.
W przypadku wniosku o orzeczenie stopnia niepełnosprawności bierze się pod uwagę:
  • zaświadczenie lekarskie zawierające opis stanu zdrowia. Zaświadczenie takie wydaje lekarz, pod którego opieką znajduje się osoba zainteresowana. Powinno być ono wydane nie wcześniej niż 30 dni przed dniem złożenia wniosku.
  • ocenę stanu zdrowia przeprowadzoną przez lekarza (przewodniczącego składu orzekającego). Opis powinien zawierać: informacje o rozpoznaniu choroby zasadniczej i chorób współistniejących oraz rokowaniu, przebiegu choroby zasadniczej, a także wyniki dotychczasowego leczenia i rehabilitacji, opis badania przedmiotowego.
  • wiek, płeć, zawód, wykształcenie
  • czy osoba zainteresowana ma trudności w samodzielnej egzystencji
  • czy istnieje możliwość przywrócenia zdolności do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia i poprawy funkcjonowania w samodzielnej egzystencji oraz w pełnieniu ról społecznych.

W przypadku orzekania o wskazaniach do ulg i uprawnień należy złożyć:

  • orzeczenie o inwalidztwie lub niezdolności do pracy
  • ocenę aktualnego stanu zdrowia
  • informacje o zakresie i rodzaju ograniczeń związanych z naruszoną sprawnością organizmu

Posiedzenie składu orzekającego

Osoba zainteresowana ma obowiązek osobistego stawienia się przed komisją orzekająca. W sytuacjach wyjątkowych komisja może wystawić orzeczenie bez wzywania osoby chorej. Najczęściej jednak należy się stawić przed komisją z dokumentacją medyczną. Podczas wizyty chory jest badany przez lekarza i przeprowadzany jest z nim wywiad.

O nieobecności na wizycie należy pisemnie poinformować komisję.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (zobacz Dz.U. 2003 nr 139 poz. 1328)