Pani Halina przygotowuje pozew przeciwko byłemu mężowi o podwyższenie alimentów dla siebie i dzieci. Aby udowodnić, że wszystkie jej przychody, łącznie z kwotą alimentów płaconą do tej pory, nie wystarczają na utrzymanie rodziny, chce powołać świadków. – Najwięcej do powiedzenia w sprawie ma moja najbliższa sąsiadka, ale wkrótce, jako osoba niepełnosprawna, chce się przenieść do domu opieki – pisze czytelniczka. – W pozwie muszę podać jej dotychczasowy adres, bo nowego jeszcze nie znam. Czy powinnam później go uaktualnić? Czy osoba niepełnosprawna może zostać przesłuchana w miejscu swojego pobytu – pyta pani Halina.
Powołując się na dowód ze świadków, trzeba ich wskazać w taki sposób, aby wezwanie do sądu było możliwe. Adres należy więc uaktualnić, ponieważ tam właśnie zostanie skierowane wezwanie na rozprawę, na której świadek złoży zeznania. Jeżeli pani Halina tego nie zrobi, to sąd ma prawo domagać się od niej uściślenia adresu. Nie może liczyć na to, że sąd bądź doręczyciel sami rozpoczną poszukiwanie miejsca aktualnego pobytu świadka.
Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy, który stwierdził, że doręczyciel nie ma obowiązku poszukiwać miejsca pracy adresata, jeśli nie zostało ono podane w adresie wskazanym przez sąd (postanowienie z 27 stycznia 1998 r. w sprawie o sygn. akt III CKN 620/97). Wskazując świadków, trzeba też dokładnie oznaczyć fakty, które powinni w swoich zeznaniach potwierdzić. Pani Halina wspomniała, że sąsiadka jest osobą niepełnosprawną, ale bliżej nie określiła, na czym jej ułomność polega. A jest to bardzo istotne, bo np. świadkami nie mogą być osoby niezdolne do spostrzegania lub komunikowania swoich spostrzeżeń, czyli m.in. o bardzo słabym wzroku, utracie słuchu lub z przypadłościami natury psychicznej (np. z obniżoną percepcją). Świadek niepełnosprawny może zostać przesłuchany w tym miejscu, w którym przebywa, np. w swoim mieszkaniu, szpitalu lub w domu opieki, jeśli ze względu na stan zdrowia nie może go opuścić. Choroba musi więc być obłożna, a kalectwo długotrwałe. Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 7 grudnia 2006 r. w sprawie o sygn. akt II AKa344/06 stwierdził, że stan zdrowia uniemożliwiający stawiennictwo na rozprawie powinien zostać przez tę osobę wykazany (np. udokumentowany zaświadczeniem lekarskim).
Podstawa prawna
Art. 258–259, art. 262–263 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.).