Przepisy regulujące wydawanie wypisów aktów notarialnych osobom trzecim, budzą wątpliwości rzecznika praw obywatelskich.

Ustawodawca przewidział drogę sądową dla rozstrzygnięcia, czy osoba trzecia - w sytuacji braku zgody stron postępowania - może otrzymać wypis aktu notarialnego. Jednak na tle tego unormowania pojawia się kilka problemów.

Po pierwsze ustawodawca nie określił materialnoprawnych przesłanek rozstrzygnięcia sądu. A dla realizacja zasady przewidzianej przez art. 51 ust. 1 konstytucji, a także gwarancji pewności prawa, wynikającej z art. 2 konstytucji, jest to konieczne. W obecnym stanie prawnym można jedynie domniemywać, że rozpoznając sprawę sąd bierze pod uwagę interes prawny osoby trzeciej oraz konieczność ochrony interesów stron aktu notarialnego. W ocenie RPO to jednak nie wystarczy.

Drugi problem, który zauważył rzecznik praw obywatelskich, to fakt, iż udostępnianie wypisu aktu notarialnego następuje w trybie przewidzianym przez prawo o notariacie, a powinno - jego zdaniem - na podstawie ustawy o ochronie danych osobowych.

Kolejnym mankamentem ujawniającym się na tle omawianej regulacji jest to, że postępowanie w sprawie wydania wypisu aktu notarialnego jest jednoinstancyjne. Zdaniem RPO konieczne jest rozważenie, czy wyłączenie możliwości zaskarżenia orzeczenia sądu pierwszej instancji pozostaje w zgodności z normami konstytucyjnymi.

PS/źródło: RPO