Zawarłam umowę spółki cywilnej, ze wspólnikiem postanowiliśmy, że każde z nas będzie uczestniczyć w 50 proc. w zyskach. Po kilku latach wypowiedziałam udział w spółce oraz wezwałam do wypłacenia mi 50 proc. wartości wspólnego majątku. Wspólnik ze względu na zadłużenie odmówił wypłaty. Kiedy po upływie 3,5 roku chciałam wnieść pozew, dowiedziałam się, że moje roszczenie się przedawniło. Czy rzeczywiście, skoro od kilku lat już nie jestem przedsiębiorcą?
Ekspert radzi
Zgodnie z art. 118 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121; dalej: k.c.), jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi dziesięć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. W sprawie znajdzie więc zastosowanie trzyletni okres przedawnienia. Fakt, że osoba występująca o rozliczenie aktualnie nie ma już statusu przedsiębiorcy, nie ma znaczenia. Roszczenie o wypłacenie występującemu wspólnikowi odpowiedniej wartości zgromadzonego przez podmiot majątku ma bowiem związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Podobnie stwierdził Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 10 sierpnia 2015 r. (sygn. akt I ACa 198/15). Wskazał, że zróżnicowanie terminów przedawnienia z art. 118 k.c. nie zależy ani od charakteru podmiotu, któremu roszczenie przysługuje, ani od charakteru rozstrzygnięcia sprawy (cywilna, gospodarcza), lecz od rodzaju roszczenia z punktu widzenia jego związku z określonym rodzajem działalności. Sąd podkreślił, że pojęcie „działalność gospodarcza” musi uwzględniać przedmiot i cel unormowania, a z zawartej w art. 860 k.c. definicji umowy spółki wynika, że jej istotą jest dążenie do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego. Roszczenie dotyczące rozliczenia udziału w spółce ma więc związek z tą działalnością. Wspólnik, który wystąpił ze spółki, nie jest już przedsiębiorcą, jednak sprawa dotycząca rozliczeń z pozostałymi wspólnikami nadal ma charakter sprawy gospodarczej i dotyczy także roszczeń z tytułu udziału w zyskach w spółce cywilnej, rozliczenia majątku, który zgromadziła w trakcie działalności. Roszczenie o zasądzenie kwoty z tytułu rozliczenia spółki jest więc roszczeniem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej i przedawnia się w terminie trzyletnim, a sprawa, w której roszczenie jest dochodzone, ma charakter sprawy gospodarczej.