Chodzi o wprowadzenie do Kodeksu karnego kary za nowy typ przestępstwa - stosowania wobec kogoś "innej przemocy niż bezpośrednia" dla zmuszenia jej do określonego działania lub zaniechania działania, za co groziłaby kara do trzech lat więzienia. Takie przestępstwo ścigane byłoby na wniosek pokrzywdzonego.

Obecnie w Kodeksie karnym jest zapis, że karze do trzech lat więzienia może podlegać ten, kto stosuje przemoc lub groźbę bezprawną wobec osoby dla zmuszenia jej do określonego działania. Sądy sformułowanie "wobec osoby" traktują literalnie i karzą wyłącznie za fizyczne oddziaływanie, a nie działania pośrednie.

Na potrzebę zmiany prawa w tym zakresie wskazywała m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich, która z satysfakcją przyjęła informację o rozpoczęciu prac legislacyjnych w tej sprawie. Senat skierował projekt do Sejmu w lipcu zeszłego roku; pierwsze czytanie odbyło się we wrześniu, potem projekt trafił do prac w podkomisji.

Sejm przyjął propozycje komisji, aby w Kk doprecyzować, że karze do trzech lat więzienia podlega także ten, kto "stosuje przemoc innego rodzaju uporczywie lub w sposób istotnie utrudniający innej osobie korzystanie z zajmowanego lokalu mieszkalnego” (w senackim projekcie była mowa o stosowaniu przemocy utrudniającej osobie zaspokajanie jej "podstawowych potrzeb życiowych”).

Zmiany dotyczą także Prawa budowlanego oraz Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Do Prawa budowlanego dodano m.in. przepis, zgodnie z którym budynki powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli także w przypadku zgłoszenia przez lokatorów dokonania "nieuzasadnionych względami technicznymi lub użytkowymi ingerencji lub naruszeń". W razie stwierdzenia takich naruszeń, których charakter uniemożliwia lub znacznie utrudnia użytkowanie w celach mieszkalnych, organ nadzoru budowlanego nakazuje przywrócenie stanu poprzedniego. Decyzja ta podlega natychmiastowemu wykonaniu.

W ustawie chodzi o zwiększenie ochrony lokatorów nękanych przez właścicieli kamienic - najczęściej wykupujących je, żeby zmodernizować i sprzedać nowe mieszkania lub wyburzyć i postawić nowy budynek. Senatorowie przypominali o przypadkach wyłączania prądu lub ogrzewania, odcinania dostępu do wody, wyjmowania okien, zamurowywania wejść do budynków, czy mieszkań. O takim nękaniu mieszkańców kamienic przez właścicieli i zarządców budynków, którzy chcą się pozbyć lokatorów, wielokrotnie podawały media.

Nowelizację Kodeksu karnego i innych ustaw poparło w głosowaniu 406 posłów, nikt nie był przeciw, a 28 wstrzymało się od głosu. Ustawa trafi teraz do Senatu, który projekt przygotował. (PAP)