Zmienia się rozporządzenie pozwalające ponownie wykorzystywać niektóre odpady, np. do budowy dróg czy drobnych napraw. Określa ono również, pod jakimi warunkami jest to możliwe.
Niepotrzebne resztki bądź zużyte elementy nie muszą, a nawet często nie powinny trafić na składowisko, ale mogą być wykorzystane do różnych celów, np. do wyrównywania terenu. Ale nie dowolnie. Co można z nimi zrobić poza przetworzeniem w specjalistycznych zakładach, mówi nowe rozporządzenie ministra środowiska z 11 maja 2015 r. w sprawie odzysku odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz.U. z 2015 r. poz. 796). Obowiązuje ono od 27 czerwca 2015 r. Zastąpiło wcześniejsze, pod tym samym tytułem (Dz.U. z 2006 r. nr 49, poz. 356). Trzeba je było zmienić, choćby z tego powodu, że zmieniło się określenie procesów odzysku. Nowy akt prawny określa rodzaje odpadów oraz warunki ich odzysku w procesach odzysku R3, R5, R11 i R12 [ramka] poza instalacjami i urządzeniami. Ale przy okazji wprowadzono i inne zmiany, m.in. pozwalające na wykorzystanie resztek, które pominięto we wcześniejszym akcie prawnym.
Do łask wracają zużyte opony. Rozszerzono możliwość ich stosowania. Będzie można ich używać na placach zabaw, boiskach, w ogródkach czy do zabezpieczania pryzm kiszonek. Do listy odpadów dopuszczonych do drobnych napraw dopisano też odpady gumowe.
Z kolei możliwość ponownego wykorzystania opakowań z tekstyliów nie ogranicza się do jutowych. Można wykorzystywać odpady z innych materiałów.
Do utwardzania powierzchni terenów można stosować m.in. odpady z remontów i przebudowy dróg, a pod ziemią, w górnictwie – popioły lotne z torfu i drewna czy osady nie tylko z wód kopalnianych, ale też ze zbiorników wód opadowych.
Wykorzystujący odpady będą jednak musieli zwracać uwagę na sposób i miejsce ich użycia. W tym zakresie jest bardzo dużo szczegółowych zmian, więc trzeba się dokładnie zapoznać z przepisami.
Obowiązujące od 27 czerwca rozporządzenie nie obejmuje wszystkich możliwości wykorzystania odpadów poza instalacjami. – Jest jeszcze rozporządzenie ministra środowiska z 20 stycznia 2015 r. w sprawie procesu odzysku R10 (obróbka na powierzchni ziemi przynosząca korzyści dla rolnictwa lub poprawę stanu środowiska; Dz.U. poz. 132) – mówi Joanna Wilczyńska, ekspert opolskiej spółki Atmoterm, zajmującej się doradztwem w zakresie ochrony środowiska. – Określa ono, jakie odpady i na jakich warunkach można stosować w rolnictwie, do poprawy stanu zieleni miejskiej czy rekultywacji gleb lub pod zalesianie. Zgodnie z przepisami do innych celów niż określone w dwóch powyższych rozporządzeniach odpadów poza instalacjami stosować nie wolno. Wynika to z art. 30 i 31 ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2013 r. poz. 21 ze zm.) – dodaje Joanna Wilczyńska.
O jakie procesy odzysku chodzi
Rozporządzenie określa rodzaje oraz warunki odzysku odpadów poza instalacjami w procesach:
● R3 – recykling lub odzysk substancji organicznych, które nie są stosowane jako rozpuszczalniki (w tym kompostowanie i inne biologiczne procesy przekształcania),
● R5 – recykling lub odzysk innych materiałów nieorganicznych, czyli przede wszystkim oczyszczanie gruntu prowadzące do odzysku gruntu i recykling nieorganicznych materiałów budowlanych,
● R11 – wykorzystywanie odpadów uzyskanych w wyniku któregokolwiek z procesów wymienionych w pozycji R1–R10 (np. recyklingu i odzysku metali i ich związków, a także innych materiałów nieorganicznych czy organicznych),
● R12 – wymiana odpadów w celu poddania ich któremukolwiek z procesów wymienionych w pozycji R1–R11, m.in. procesy wstępne poprzedzające przetwarzanie wstępne odpadów, jak np. demontaż, sortowanie, kruszenie, zagęszczanie, granulację, suszenie, rozdrabnianie, przepakowywanie, tworzenie mieszanek.