Wspólnik posiadający 20 proc. udziałów w sp. z o.o. podczas zwyczajnego zgromadzenia wspólników był reprezentowany przez pełnomocnika, którego umocował do działania na zgromadzeniu oraz wykonywania prawa głosu w zakresie spraw objętych porządkiem obrad. Podczas zgromadzenia przewodniczący przy zatwierdzaniu porządku obrad oświadczył, że w punkcie przeznaczonym na wolne wnioski będą przedstawione dwa. Porządek obrad przyjęto większością 100 proc. głosów. W ramach wolnych wniosków podjęto trzy uchwały, przeciwko którym oddano 20 proc. głosów. Czy wspólnik może domagać się stwierdzenia nieważności tych uchwał?
Zgodnie z art. 239 par. 1 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030, dalej: k.s.h.) w sprawach nieobjętych porządkiem obrad nie można powziąć uchwały, chyba że cały kapitał zakładowy jest reprezentowany na zgromadzeniu, a nikt z obecnych nie zgłosił sprzeciwu dotyczącego powzięcia uchwały. Pełnomocnictwo umocowywało do uczestniczenia w zgromadzeniu bez ograniczeń o charakterze przedmiotowym, a jedynie ograniczało wykonywanie prawa głosu do spraw objętych porządkiem obrad. Należy więc uznać, że wspólnik nie był obecny na zgromadzeniu, a zaskarżone uchwały podjęto w sprawach nieobjętych porządkiem obrad. Sformułowanie „cały kapitał zakładowy reprezentowany na zgromadzeniu” oznacza reprezentację, która umożliwia w pełni realizację uprawnień przysługujących wspólnikowi, a więc także głosowanie.
W wyroku z 20 marca 2015 r. (sygn. akt II CSK 384/14) Sąd Najwyższy zauważył, że o reprezentowaniu na zgromadzeniu danej części kapitału zakładowego przypadającego na udział wspólnika działającego przez pełnomocnika można mówić tylko wtedy, gdy pełnomocnik jest umocowany do wykonywania prawa głosu. Nie jest wystarczające, aby mógł jedynie uczestniczyć w zgromadzeniu. Gdy wspólnik działa przez pełnomocnika – o jego obecności można mówić tylko w takich granicach, w których umocowanie obejmuje wykonywanie prawa głosu. Tylko wtedy jest on reprezentowany przy podejmowaniu uchwał.
Sąd Najwyższy zauważył również, że sprzeczność z ustawą uchwał polega na tym, iż podjęto je z naruszeniem art. 239 par. 1 k.s.h. Są to uchwały w sprawach, które nie były przewidziane w porządku obrad, a przy ich podejmowaniu nie był reprezentowany cały kapitał zakładowy. Tego rodzaju sprzeczność zawsze uzasadnia stwierdzenie nieważności uchwały.