Zgodnie z przyjętą nowelizacją Kodeksu cywilnego, ustalenia stanu majątku w momencie przyjmowania spadku z dobrodziejstwem inwentarza będzie można dokonać samodzielnie w sądzie lub u notariusza. Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało do tego celu specjalne formularze.

Znowelizowane przepisy (art. 1031^1-1031^4) wyłączają obowiązek korzystania z usług komornika podczas w momencie sporządzania spisu inwentarza. Po wejściu w życie ustawy zmieniającej, tj. 18 października 2015 spadkobierca, którzy przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, zapisobierca windykacyjny lub wykonawca testamentu będą mogli złożyć w sądzie albo przed notariuszem tzw. wykaz inwentarza.

Wykaz inwentarza składany przed notariuszem zostaje objęty protokołem. Będzie on mógł być sporządzony także wspólnie przez więcej niż jednego spadkobiercę, zapisobiercę windykacyjnego lub wykonawcę testamentu

Co zatem zgodnie z nowa ustawą będzie musiał zatem zawierać wykaz inwentarza? Konieczne będzie uwzględnienie w nim wszystkich przedmiotów należących do spadku oraz przedmiotów zapisów windykacyjnych, z podaniem ich wartości według stanu i cen z chwili otwarcia spadku. Dodatkowo, uwzględnić należy długi spadkowe i ich wysokość według stanu z chwili otwarcia spadku.

Jeśli po złożeniu wykazu inwentarza, pojawią się inne przedmioty należące do spadku, przedmioty windykacyjne lub długi spadkowe pominięte w wykazie inwentarza, podmiot składający wykaz będzie zobowiązany go uzupełnić.

Prywatne wykazy inwentarza będą dokonywane na specjalnych formularzach przygotowanych przez Ministra Sprawiedliwości.

Zmiany dotyczące sporządzania spisu inwentarza związane są najważniejszą zmianą dotyczącą dziedziczenia długów spadkowych. Obecnie bowiem, w ciągu 6 miesięcy od dnia, kiedy spadkobierca dowiaduje się o spadku, może złożyć oświadczenie o jego przyjęciu lub odrzuceniu. Decyzję o przyjęciu spadku można podjąć na dwa sposoby: bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste) lub z jej ograniczeniem (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza). Osoba, która nie złoży w ustawowym terminie stosowanego oświadczenia, dziedziczy cały spadek ze wszystkimi zobowiązaniami i będzie odpowiadać całym swoim majątkiem za zobowiązania zmarłego. Zgodnie natomiast z przyjętą ustawą, jeśli spadkobierca w ciągu 6 miesięcy od dnia, gdy dowiedział się o spadku, nie złoży oświadczenia o jego odrzuceniu lub przyjęciu, wtedy będzie to oznaczało przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, czyli z ograniczeniem odpowiedzialności za długi.

Etap legislacyjny

Ustawa wchodzi w życie 18 października 2015 roku