Zjawiłam się w urzędzie, żeby złożyć dokument pełnomocnictwa. Miałam działać w imieniu mojego przyszłego teścia w ramach postępowania administracyjnego, którego jest stroną. Urzędnik uprzedził mnie, że będę musiała opłacić wspomniane pełnomocnictwo. Myślałam, że to ostatnie nie podlega opłacie, szczególnie że moim mocodawcą jest osoba mi bliska, ojciec mojego przyszłego męża – pisze czytelniczka.
Urzędnik miał rację. Ale po kolei. W postępowaniu administracyjnym strona może działać samodzielnie albo przez pełnomocnika. Ta ostatnia możliwość jest wyłączona jedynie wówczas, gdy charakter czynności wymaga osobistego stawiennictwa danej osoby. Pełnomocnikiem może być jedynie osoba fizyczna posiadająca zdolność do czynności prawnych, a więc pełnoletnia, która nie jest ubezwłasnowolniona.
Warunkiem działania pełnomocnika jest przedstawienie przez niego dokumentu pełnomocnictwa. Najlepiej posługiwać się oryginałem pisma sporządzonego przez stronę postępowania. Kopia wymaga bowiem urzędowego poświadczenia. Pełnomocnictwo jest dołączane do akt sprawy. Od tego momentu osoba upoważniona może działać w imieniu strony postępowania.
Jednocześnie, co do zasady, w chwili złożenia w urzędzie dokumentu pełnomocnictwa powstaje obowiązek wniesienia opłaty skarbowej w wysokości 17 zł. Jest to nic innego jak opłata za realizację pewnej czynności urzędowej, w tym przypadku przyjęcia wspomnianego dokumentu. Brak uregulowania rzeczonej opłaty 17 zł nie oznacza, że dokument jest nieważny, a pełnomocnik nie może skutecznie działać, niemniej jednak środki te podlegają egzekucji administracyjnej. Obowiązuje przy tym odpowiedzialność solidarna, która ciąży zarówno na pełnomocniku, jak i mocodawcy. Lepiej więc zapłacić dobrowolnie.
Od opisanej zasady są oczywiście wyjątki. Za złożenie dokumentu pełnomocnictwa nie trzeba płacić, jeżeli pełnomocnikiem strony jest osoba bliska. W tym miejscu warto zaznaczyć, że chodzi o bliskich ściśle określonych w przepisach. W tym kręgu znajdują się: małżonek strony, wstępni (rodzice), zstępni (dzieci), rodzeństwo. Pozostałe osoby, jak chociażby teściowie, nie są uznawani za bliskich w rozumieniu przepisów. W przypadku czytelniczki niezbędne więc będzie wniesienie opłaty skarbowej.
Poza bliskimi na zwolnienie mogą liczyć strony postępowania administracyjnego, które korzystają z instrumentów pomocy społecznej w związku ze swoim ubóstwem.
Podstawa prawna
Art. 32–33 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2013 poz. 267 ze zm.). Art.1 ust. 1 pkt 2, art. 5, art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 7 pkt 5 oraz załącznik do ustawy z 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1628 ze zm.).