Osoby, które utraciły pracę, mogą ponownie się starać o przyznanie pomocy na dzieci. Z tej możliwości mają prawo skorzystać również rodzice pracujący na podstawie umów cywilnoprawnych
Czy gmina ponownie przeliczy wysokość dochodu
Czytelniczka składała we wrześniu 2014 r. wniosek o przyznanie świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego (FA) na dwójkę dzieci z poprzedniego związku. Gmina odmówiła ich przyznania ze względu na to, że dochody jej oraz męża przekroczyły ustawowy próg uprawniający do uzyskania pomocy finansowej. Ich sytuacja uległa jednak zmianie, bo matka została zwolniona z pracy. Czy może teraz ponownie starać się o wsparcie finansowe z funduszu?
TAK
Świadczenia z FA przewidziane dla osób, które nie otrzymują na dzieci należnych alimentów, mogą być przyznane, jeśli spełniają one określone warunki. Jednym z nich jest kryterium dochodowe, które wynosi 725 zł miesięcznie w przeliczeniu na osobę w rodzinie. Przy ustalaniu, czy rodzina spełnia wspomniany próg, stosowane są te same zasady, które obowiązują przy ubieganiu się o zasiłki na podstawie ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114). To oznacza, że katalog źródeł zarobkowania, który jest wskazany w jej przepisach, jest stosowany również na potrzeby świadczeń z FA. Z kolei za dochód członka rodziny uznawany jest przeciętny miesięczny zarobek uzyskany w roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na który ma być przyznana pomoc finansowa z funduszu. Ponieważ zaczyna się on 1 października, a kończy 30 września roku następnego, to w trwającym właśnie okresie wypłaty wsparcia do kryterium wliczane są dochody z 2013 r. Jednak w związku z tym, że od tego momentu w sytuacji dochodowej członków rodziny mogły nastąpić zmiany, zostaną one przez gminę uwzględnione, gdy rodzic ponownie się do nich zgłosi i poda taką informację. Przepisy przewidują bowiem stosowanie procedury uaktualniania dochodu w razie jego utraty. Wtedy przy określaniu wysokości dochodu członka rodziny nie uwzględnia się w ogóle tego, który nie jest już obecnie otrzymywany. Jeżeli okaże się, że ustalony na nowo dochód po zsumowaniu z tym, który osiągają pozostałe osoby wchodzące w skład rodziny, nie przekracza teraz ustawowego progu 725 zł, gmina przyzna świadczenia z FA.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 4–5a i art. 9 ust. 2–3 ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1228 ze zm.).
Czy ma znaczenie zawieszenie firmy
Pani Elżbieta prowadzi działalność gospodarczą i samotnie wychowuje roczne dziecko. Ma zasądzone alimenty, ale ich nie otrzymuje. Podjęta przez komornika egzekucja należności okazała się nieskuteczna, dlatego matka złożyła wniosek o przyznanie świadczeń z FA. Gmina odmówiła z powodu zbyt wysokich dochodów. Czytelniczka zdecydowała się jednak zawiesić od tego miesiąca firmę, aby sprawować osobistą opiekę nad dzieckiem. Czy taka okoliczność zostanie potraktowana jako utrata dochodu?
NIE
Przepisy zawierają listę sytuacji, które mogą być potraktowane jako utrata dochodu na potrzebę przyznania świadczeń z FA. Do tych najważniejszych należy utrata zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Przez to pojęcie rozumiane jest m.in. wykonywanie jej na podstawie stosunku pracy lub stosunku służbowego, umowy o pracę nakładczą, umowy-zlecenia lub o dzieło, a także kontraktu menedżerskiego lub w ramach członkostwa w rolniczej spółdzielni. Kolejną utratą dochodu jest zaprzestanie pobierania zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych oraz wyrejestrowanie działalności gospodarczej. Ten ostatni zapis oznacza, że gmina nie pomniejszy wysokości dochodu osobie, która ze względu na sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem tylko zawiesiła prowadzenie firmy, mimo że nie uzyskuje już pieniędzy z tego tytułu. Wprawdzie taka okoliczność jest uznawana za dochód utracony przy staraniu się o zasiłek na dziecko, ale przy ubieganiu się o świadczenia z FA katalog straconych zarobków nie został rozszerzony o taką sytuację. Oprócz wspomnianych wyżej okoliczności do pozostałych przypadków, których zaistnienie jest traktowane jako utrata dochodu, należy uzyskanie prawa do urlopu wychowawczego oraz zaprzestanie pobierania wskazanych w przepisach ustawy świadczeń. Oprócz wymienionego już wsparcia dla bezrobotnych, zalicza się do nich również: zasiłek lub świadczenie przedemerytalne, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, emerytura, renta, w tym rodzinna i socjalna, ale z wyjątkiem takiej przyznanej rolnikowi, który przekazał lub dzierżawi gospodarstwo rolne. Wreszcie utratą dochodu jest utrata prawa do zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub świadczenia rehabilitacyjnego, jeżeli przysługiwały one po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 15a, 17 ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1228 ze zm.).
Czy są potrzebne dokumenty
Pani Aneta wystąpiła do pracodawcy o udzielenie urlopu wychowawczego. Matka ma troje dzieci, które wychowuje wspólnie z drugim mężem. Ojciec najstarszego dziecka, z którym się rozwiodła, nie płaci na nie alimentów, ale czytelniczka nie mogła do tej pory pobierać świadczeń z FA. Teraz w związku z przejściem na urlop wychowawczy i utratą dochodu ma na to szansę. Czy musi dołączyć do wniosku dokument potwierdzający tę okoliczność?
TAK
Osoby ubiegające się o świadczenia z funduszu muszą złożyć zaświadczenia lub oświadczenia wskazujące na wysokość dochodu osiąganego przez członków rodziny w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy. Jeżeli więc ich sytuacja dochodowa uległa zmianie, muszą one ponownie złożyć wniosek oraz dołączyć dokumenty potwierdzające ten fakt. Na tej podstawie gmina sprawdzi, czy rodzic zaczął spełniać kryterium dochodowe. Taki dokument powinien wskazywać na datę utracenia dochodu oraz jego miesięczną wysokość. W sytuacji czytelniczki, która będzie korzystać z urlopu wychowawczego, może to więc być zaświadczenie od jej pracodawcy lub napisane przez nią oświadczenie zawierające wymagane informacje.
Podstawa prawna
Par. 2 ust. 2 pkt 1 lit. k rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 7 lipca 2010 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu, wzorów wniosku, zaświadczeń i oświadczeń o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego (Dz.U. nr 123, poz. 836 ze zm.).
Czy liczy się miesiąc złożenia wniosku
Pani Sylwia od połowy lutego nie pracuje, ale dopiero w tym miesiącu złożyła wniosek o przyznanie jej świadczeń z FA na dwoje dzieci. Czy pomoc finansowa będzie jej przyznana od momentu złożenia wniosku?
TAK
Przepisy wskazują, że przy przyznawaniu świadczeń z funduszu w związku z utratą dochodu prawo do nich jest ustalane od pierwszego pełnego miesiąca następującego po miesiącu, w którym doszło do tego zdarzenia. Jednak nie może to być wcześniej niż od miesiąca złożenia wniosku o pomoc finansową. To oznacza, że nawet gdyby czytelniczka mogła otrzymywać świadczenia już od marca, to ze względu na to, że dopiero w kwietniu zgłosiła się do gminy, ta po jego rozpatrzeniu wyda decyzję przyznającą pomoc właśnie od tego miesiąca. Wsparcie z FA będzie jej przysługiwać do końca obecnego okresu świadczeniowego, czyli do 30 września br. Rodzic powinien też pamiętać, że mimo dysponowania dochodem, który nie przekracza ustawowego kryterium, świadczenia mogą zostać odebrane z powodu tego, że inne przesłanki nie są spełnione.
Podstawa prawna
Art. 18 ust. 4 ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1228 ze zm.).
Czy uzyskanie dochodu wpłynie na świadczenia
Czytelniczka po utracie pracy ponownie złożyła wniosek o przyznanie świadczeń z FA i otrzymała decyzję przyznającą wsparcie. Matka otrzymała ostatnio propozycję podjęcia pracy w ramach umowy-zlecenia. Czy, gdy zacznie osiągać dochody z tego tytułu, może utracić pomoc finansową?
TAK
Ponieważ sytuacja dochodowa rodziny po roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy może się zmienić nie tylko na skutek utraty zarobków, ale też ich uzyskania, kwestia ta powinna być przez rodzica zgłoszona do gminy. W przypadku uzyskania nowego dochodu przez członka rodziny, jego dotychczasową kwotę (a mogła ona wynosić 0 zł, jeżeli był bezrobotny) powiększa się o kwotę zarobku z miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty. Katalog dochodów uzyskanych obejmuje przeciwstawne sytuacje do tych, które stanowiły listę dochodów utraconych. Należy do nich m.in. podjęcie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, powrót do miejsca pracy po zakończeniu urlopu wychowawczego lub uzyskanie emerytury. Aby potwierdzić zwiększenie dochodu członka rodziny, trzeba przedstawić gminie odpowiedni dokument. Może się więc okazać, że ponowne podjęcie przez czytelniczkę pracy pozbawi ją prawa do świadczeń z FA.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 17 i art. 9 ust. 4–4a ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1228 ze zm.).