Chodzi o walkę z afrykańskim pomorem świń (ASF). Powodem zmiany ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt z 2004 r. jest zagrożenie rozprzestrzenianiem się ASF od dzików na świnie utrzymywane w gospodarstwach.

Nowe przepisy mają zmniejszyć liczbę gospodarstw spełniających niskie standardy w zakresie bioasekuracji, co pozwoli na ograniczenie ryzyka rozwoju chorób zakaźnych zwierząt.

Bioasekuracja polega na ochronie przed zakażeniami stad hodowlanych np. przez wykładanie mat dezynfekcyjnych, zabezpieczanie pasz, zamykanie zwierząt, utrzymywanie czystości itp.

Program bioasekuracji, który został opracowany przez Głównego Lekarza Weterynarii, będzie wprowadzony w drodze rozporządzenia ministra rolnictwa. Określa on m.in. gatunki zwierząt i chorób zakaźnych objętych tych programem, obszar, w którym wprowadzone są ograniczenia dotyczące hodowli zwierząt, wymagania dotyczące zabezpieczenia przed wirusem itp.

Wprowadzenie programu bioasekuracji dla gospodarstw, w których są utrzymywane określone gatunki zwierząt (np. świnie) na określonym obszarze, zależy od nasilenia się chorób zakaźnych zwierząt, ma zmniejszyć skutki ekonomiczne i gospodarcze spowodowane wystąpieniem takiej choroby. Realizacja tego programu będzie finansowana przez właścicieli zwierząt.

Ustawa przewiduje, że rolnik będzie mógł złożyć oświadczenie, iż gospodarstwo, w którym przebywają zwierzęta, nie spełni wymagań określonych w tym programie. W takim przypadku powiatowy lekarz weterynarii wyda decyzję nakazującą zabicie utrzymywanych w gospodarstwie zwierząt z gatunków wrażliwych. Ich właściciel otrzyma za ich ubój odszkodowanie.

Dla rolników, którzy dobrowolnie zrezygnują z chowu świń, przewidziane są rekompensaty. Ich wysokość będzie zależała m.in. od ilości trzody utrzymywanej w gospodarstwie. Rekompensata jest wypłacana na wniosek kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

W ustawie wskazano maksymalny limit wydatków z budżetu na realizację nowych przepisów. Na 2015 r. na rekompensaty przewidziano trochę ponad 2 mln zł, zaś na wypłatę odszkodowań pula wydatków została określona na ponad 11 mln zł. Wydatki na rekompensaty i odszkodowania przewidziano także na kolejne lata do 2018 r.

Program bioasekuracji będzie realizowany w kilkunastu gminach województwa podlaskiego, gdzie odnotowano przypadki ASF u dzików, a także u świń.

Przepisy ustawy zaczną obowiązywać 14 dni po ich ogłoszeniu.