W większości jednostek apelacji warszawskiej po raz kolejny zostały ogłoszone przetargi na świadczenie w 2015 r. usług agencji pracy tymczasowej na rzecz sądów. To niepokoi prof. Irenę Lipowicz, rzecznika praw obywatelskich, która w tej sprawie napisała do ministra sprawiedliwości.
RPO zwracała się do szefa resortu już dwa razy – w 2012 i 2013 r. Niestety bezskutecznie. „Z otrzymanych w tej sprawie odpowiedzi wynikało, że problem zostanie wyeliminowany w niedługim czasie po wejściu w życie planowanych regulacji prawnych, dotyczących w szczególności uchylenia obowiązku ukończenia wyższych studiów przez już zatrudnionych urzędników sądów i prokuratury oraz obniżenia wymagań przy ubieganiu się o stanowisko asystenta sędziego” – przypomina prof. Lipowicz. Jednak tak się nie stało. Po wejściu w życie zmian skala zatrudniania pracowników tymczasowych w sądach i powierzania im czynności zarezerwowanych dla urzędników i asystentów nie zmalała.
Świadczy o tym chociażby to, co dzieje się w apelacji warszawskiej: tu sądy zgłosiły, że na 2015 r. potrzebują 15 etatów referendarskich, 479 etatów urzędniczych i 148 etatów dla asystentów sędziów. A ponieważ potrzeby te nie zostały zaspokojone, rozpisano przetargi na usługi agencji pracy tymczasowej.
RPO przypomina tymczasem, że w świetle przepisów ustawy o pracownikach sądów i prokuratur (Dz.U. z 2011 r. nr 109, poz. 639 ze zm.) czynności służbowe w sądach powinny być wykonywane przez pracowników administracji sądowej. Jej zdaniem dopuszczalne jest co prawda korzystanie przez sądy i prokuratury z rozwiązań ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (Dz.U. nr 166, poz. 1609 ze zm.), jednak może się to odbywać na zasadach wyjątkowych i musi być odpowiednio uzasadnione. A takim uzasadnieniem nie są niedobory etatowe.
RPO podkreśla, że powierzanie pracownikom tymczasowym czynności zarezerwowanych dla urzędników i asystentów sędziów jest nie do zaakceptowania, gdyż „prowadzi do obniżenia rangi i powagi wymiaru sprawiedliwości”. W związku z tym prof. Lipowicz zwróciła się do ministra Cezarego Grabarczyka o informację na temat zakresu wykorzystywania przez sądy pracy świadczonej przez pracowników tymczasowych oraz o działaniach, jakie zamierza podjąć w celu wyeliminowania tego problemu.
