Wchodzi w życie rozporządzenie o płacach urzędników organów wymiaru sprawiedliwości. Dyrektor sądu albo właściwy prokurator będzie mógł przyznać dodatek funkcyjny na zmienionych zasadach
Pracownicy zatrudnieni w organach wymiaru sprawiedliwości, odmiennie niż ci wykonujący pracę np. w Biurze Trybunału Konstytucyjnego, nie podlegają ustawie z 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych. Ich status określa ustawa z 18 grudnia 1998 r. o pracownikach sądów i prokuratury (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 109, poz. 639 ze zm.). Regulacja ta w sposób fragmentaryczny ustala zasady wynagradzania urzędników.
Szczegóły w tym zakresie normuje minister sprawiedliwości. 8 grudnia 2014 r. minister wydał więc rozporządzenie w sprawie stanowisk i szczegółowych zasad wynagradzania urzędników i innych pracowników sądów i prokuratury oraz odbywania stażu urzędniczego (Dz.U. z 2015 r. poz. 54). Akt ten zastąpił rozporządzenie szefa resortu sprawiedliwości z 16 kwietnia 2013 r.
Ustalenie wytycznych
Nowe rozporządzenie w załączniku 1 określa stanowiska urzędnicze wraz z koniecznymi wymogami, które muszą być spełnione przez zatrudnioną osobę w organach wymiaru sprawiedliwości. Stanowiska te podzielone zostały na trzy grupy, tj. samodzielne (np. główny księgowy, zastępca głównego księgowego, audytor wewnętrzny, radca prawny), wspomagające pion orzeczniczy (np. starszy inspektor ds. biurowości, starszy sekretarz sądowy, referendarz, referent prawny), pozostałe (np. starszy inspektor ds. obronnych, główny specjalista ds. bhp, informatyk, kasjer, bibliotekarz, archiwista).
Nowa regulacja zasadniczo powiela podział stanowisk ustalony we wcześniej obowiązującym akcie. Zmienia jednak wymagania konieczne dla osób zatrudnianych na niektórych stanowiskach. Przykładowo dotychczas urzędnik zajmujący stanowisko zastępcy głównego księgowego musiał skończyć studia wyższe drugiego stopnia. Obecnie będzie musiał mieć wykształcenie: ekonomiczne – jednolite studia magisterskie, ekonomiczne – wyższe studia zawodowe, uzupełniające ekonomiczne studia magisterskie lub ekonomiczne studia podyplomowe i co najmniej 3-letnią praktykę w księgowości lub ukończoną średnią szkołę policealną lub pomaturalną szkołę ekonomiczną oraz w tym przypadku co najmniej 6-letnią praktykę w księgowości.
W załączniku 2 ustalone zostały wymogi selekcyjne dla pracowników zatrudnianych na stanowiskach nieurzędniczych, tzn. pomocniczych, obsługi technicznej i gospodarczej.
Stawki wynagrodzenia zasadniczego w postaci widełek określa załącznik 3 rozporządzenia.
Składniki pensji
Rozporządzenie ustala dodatki do wynagrodzenia w zależności od zajmowanego stanowiska lub pełnionej funkcji. Przykładowo przewidziano, że w sądach powszechnych i wojskowych ten składnik pensji będzie wynosił dla stanowiska samodzielnego – do 2252 zł. Będzie go otrzymywał także urzędnik pełniący funkcję naczelnika wydziału. W tym przypadku dodatek będzie wynosił do 1689 zł.
Obecnie wysokość tego dodatku określona jest za pomocą maksymalnej kwoty, którą może otrzymać urzędnik lub inny pracownik. Dotychczas ustalony był w rozporządzeniu za pomocą mnożników. Te były uregulowane w zależności od funkcji lub stanowiska w załączniku 4 do rozporządzenia z 2013 roku.
Podobnie jak w dotychczas obowiązującym akcie, nowe rozporządzenie w par. 4 ust. 2 mówi, że w razie pełnienia więcej niż jednej funkcji lub zajmowania więcej niż jednego stanowiska urzędnikom i innym pracownikom sądów i prokuratury przysługiwać będzie składnik w najwyższej kwocie. Do powierzenia pełnienia funkcji urzędnikom i innym pracowników uprawnieni są odpowiednio dyrektor sądu albo właściwy prokurator. Następować to będzie na czas określony, nie dłuższy niż dwa lata, albo na czas nieokreślony.
Oprócz dodatku funkcyjnego urzędnikom i pracownikom sądów i prokuratur będzie przysługiwał dodatek specjalny. Okolicznością uzasadniającą wypłacanie tego składnika będzie zwiększenie obowiązków służbowych lub powierzenie dodatkowych zadań, w szczególności tych o wysokim stopniu złożoności lub odpowiedzialności. Dodatek specjalny będzie przyznawany na czas określony w kwocie nieprzekraczającej 40 proc. wynagrodzenia zasadniczego i dodatku z tytułu zajmowanego stanowiska lub pełnionej funkcji łącznie.
Za wysługę lat
Następnym składnikiem pensji przewidzianym przez rozporządzenie jest dodatek za wieloletnią pracę. Wynosi on zgodnie z art. 15 ustawy po 5 latach pracy 5 proc. miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Dodatek ten wzrasta o 1 proc. za każdy dalszy rok pracy aż do osiągnięcia 20 proc. miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.
Do okresów pracy uprawniających do dodatku za wieloletnią pracę wlicza się zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. W razie równoczesnego pozostawania w więcej niż jednym stosunku pracy do okresu pracy uprawniającego do dodatku za wieloletnią pracę wliczać się będzie jeden z tych okresów.
Składnik ten będzie przysługiwał za dni, za które urzędnik lub inny pracownik otrzymywać będzie wynagrodzenie oraz za dni nieobecności w pracy z powodu niezdolności do pracy wskutek choroby albo konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny, za które należy się zasiłek z ubezpieczenia społecznego.
Dodatek za wieloletnią pracę zgodnie z par. 8 ust. 4 rozporządzenia wypłaca się wraz z pensją:
wpocząwszy od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym urzędnik i inny pracownik sądów i prokuratury nabyli prawo do dodatku lub wyższej stawki dodatku, jeżeli nabycie prawa nastąpiło w ciągu miesiąca;
wza dany miesiąc, jeżeli nabycie prawa do dodatku lub wyższej stawki dodatku nastąpiło pierwszego dnia miesiąca.
Jeżeli w aktach osobowych urzędnika i innego pracownika brak będzie odpowiedniej dokumentacji, dodatek za wieloletnią pracę wypłacany będzie po udokumentowaniu przez zainteresowanego prawa do dodatku za wieloletnią pracę lub prawa do wyższej stawki dodatku za wieloletnią pracę. Zachowano także prawo do dodatku za pracę w porze nocnej. Tak jak dotychczas będzie on wynosił 20 proc. stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego. Oblicza się ją, dzieląc miesięczną stawkę wynagrodzenia przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu.
Nagrody i premie
Urzędnikom i innym pracownikom sądów i prokuratury można będzie przyznać nagrody z funduszu nagród za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej. Będzie on tworzony w wysokości do 3 proc. planowanych wynagrodzeń osobowych. Dysponować nim będzie dyrektor sądu albo właściwy prokurator i będzie podwyższany w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia.
Zachowano także prawo pracownika do premii. Dyrektor sądu albo właściwy prokurator tworzą fundusz premiowy w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia, określając jego wysokość oraz regulamin premiowania.
Rozwiązania dotyczące nagród jubileuszowych przyjęte w nowym rozporządzeniu są identyczne jak te wynikające z dotychczasowych przepisów. Nie zmieniono zasad odbywania stażu. Zwiększony jednak został jedynie wymiar czasu zajęć teoretycznych w okresie stażu z 8 do 48 godzin miesięcznie.
Stawki pensji zasadniczej