Groby nie są wieczne. Ustawodawca wskazał czas, jaki musi istnieć. Po tym terminie miejsce pochówku można przekazać do dyspozycji komu innemu.

Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. z 1959 r. Nr 11 poz. 62 z zm. – dalej ustawa) stanowi, że „Grób nie może być użyty do ponownego chowania przed upływem lat 20”. W związku z tym przepisem w regulaminach cmentarzy wpisywany jest zapis o 20-letniej odpłatności za miejsce pogrzebowe. Opłatę uiszcza się z góry. Jeżeli w danym grobie spoczywa więcej niż jedna osoba, termin liczy się dla każdej z nich odrębnie. Ustawodawca wybrał właśnie taki termin, ponieważ 20 lat to czas, w którym zwłoki przeistaczają się w szczątki.

Osoby zainteresowane dalszym utrzymaniem miejsca pamięci powinny przed upływem terminu zgłosić się do zarządcy cmentarza, wyrazić chęć dalszego posiadania grobu i uiścić opłatę na kolejne 20 lat. Odnowienie, o którym mowa może być dokonywane za każdym razem gdy termin mija.

Wyjątkiem od powyższych zasad są groby murowane przeznaczone do: pomieszczenia zwłok więcej niż jednej osoby czyli grobowce oraz chowania spopielonych zwłok, przetrzymywanych w urnach.

Ustawa w art. 7 ust. 4 dopuszcza możliwość umownego wydłużenia terminu, przed którym likwidacja grobu będzie niemożliwa. Zastanawiające jest czy można odwrócić sytuację i ten czas skrócić? Jeżeli rodzina uzna, że będzie to najlepsze wyjście?

Jerzy Trzeciakowski, Dyrektor usług komunalnych w Urbitor Sp. z o.o. przyznaje, że dotychczas nie spotkał się z takim przypadkiem.

- Przy pogrzebie opłaca się dane miejsce na 20 lat. Taki czas wynika z przepisów prawa. Po tym okresie grób zostanie zlikwidowany przez zarządcę cmentarza. By tego uniknąć uprawnieni powinni przed upływem terminu zgłosić chęć uiszczenia opłaty na kolejne 20 lat. Przepisy nie przewidują terminu innego niż 20-letni – dodaje.

Ustawa nie nakłada również żadnych obowiązków w zakresie danych umieszczanych na nagrobku. Zarówno w przypadku likwidacji grobu i przekazaniu miejsca innemu właścicielowi, jak i podczas wymiany płyty nagrobkowej to uprawnione osoby decydują o tym, jakie informacje zostaną umieszczone. Nawet jeżeli w grobie spoczywa sześć osób, na tablicy mogą być wypisane dwie.

- Administrator musi posiadać historię danego miejsca pogrzebowego w swojej dokumentacji. W razie pytań o miejsce pochówku danej osoby musi dysponować odpowiednią wiedzą. Ale dysponent grobu ma pełną dowolność – wyjaśnia rozmówca.

Grobami, których dotyczy bezwzględny zakaz użycia do ponownego pochowania są miejsca, mające wartość pamiątek historycznych lub artystycznych. Jeżeli cecha ta dotyczy: dawności, ważności pochowanej w nim osoby lub zdarzenia, z którym się wiąże.