Kancelarie prawne świadczą pomoc prawną pro publico bono. Robią to w ramach działalności własnej kancelarii, albo angażują się w projekty skupiające szersze grono prawników. Przykładem może być Centrum Pro bono.

W ostatnim czasie można zauważyć znaczący wzrost zainteresowania działalnością pro bono. Informacje dotyczące pro bono pojawiły się na stronach internetowych części kancelarii korporacyjnych, pytania o tę działalność można znaleźć w ankietach rozsyłanych przez dzienniki organizujące coroczne rankingi kancelarii prawnych, przyznawane są w tym zakresie wyróżnienia przez największe gazety zajmujące się tematyką prawną.

Centrum Pro Bono

W nurt idei non -profit wpisuje się Centrum Pro Bono, które rozpoczęło swoją działalność w styczniu 2008 roku. Jest to program wzorowany na instytucji funkcjonującej w krajach anglosaskich (ang. clearinghouse), którego głównym celem jest pośrednictwo w zakresie bezpłatnej pomocy prawnej pomiędzy kancelariami prawnymi a organizacjami pozarządowymi. Centrum Pro Bono zaprosiło do współpracy największe polskie kancelarie prawne: za jego pośrednictwem organizacje pozarządowe mogą liczyć na poradę prawników je reprezentujących.

Dla organizacji pozarządowych

Oferta Centrum Pro Bono stanowi odpowiedź na potrzeby organizacji pozarządowych, które działając w gąszczu przepisów podatkowych, prawa cywilnego, handlowego czy administracyjnego potrzebują specjalistycznej wiedzy prawniczej, jednak ze względu na ograniczenia finansowe często nie są w stanie skorzystać z usług kancelarii prawnych. Każda organizacja non-profit może zgłosić do Centrum Pro Bono sprawę wymagającą profesjonalnej porady prawnej. Odbywa się to za pomocą specjalnego formularza dostępnego na stronie internetowej. Po wstępnej weryfikacji przez koordynatora programu, sprawy są przekazywane poszczególnym kancelariom prawnym.

Trzy płaszczyzny pomocy

W ramach Centrum Pro Bono kancelarie pomagają organizacjom pozarządowym na trzech płaszczyznach. Pierwsza z nich – podstawowa – obejmuje udzielanie porad prawnych. W ramach drugiej sfery działalności Centrum Pro Bono organizuje wykłady i warsztaty o tematyce prawnej dla osób działających w trzecim sektorze, które są przygotowywane pod względem merytorycznym przez współpracujące kancelarie. Celem wykładów jest utrwalanie wysokich standardów działania sektora non-profit poprzez podnoszenie świadomości prawnej osób zarządzających organizacjami pozarządowymi. Trzecia płaszczyzna działalności Centrum Pro Bono obejmuje koordynację działań podejmowanych na rzecz zniesienia barier prawnych utrudniających działalność pro bono (podatku VAT od bezpłatnej pomocy prawnej).

Przez pierwsze cztery miesiące działalności współpracujące z Centrum Pro Bono kancelarie poświęciły łącznie na pracę pro bono, w tym prowadzenie kilkunastu spraw, działalność edukacyjną i działalność w grupie eksperckiej, około 90 godzin. Przyjmując, że godzina pracy prawnika w tych kancelariach kosztuje co najmniej 100 euro, ta czteromiesięczna praca kancelarii ma rynkową wartość co najmniej 9 000 euro, które za pośrednictwem Centrum Pro Bono trafiły do sektora organizacji non-profit.

Coraz więcej kancelarii chce pomagać

Można powiedzieć, że kancelarie prawne są coraz bardziej zainteresowane działalnością pro bono. Świadczy o tym dynamiczny rozwój Programu Spraw Precedensowych prowadzonego przez Helsińską Fundację Praw Człowieka oraz projekty pro bono podejmowane samodzielnie przez niektóre kancelarie prawne.

Katarzyna Rychter