Skreślenie z listy instruktorów za jednokrotne wykroczenie drogowe nadmiernie ingeruje w wolność wykonywania zawodu Uprawnienie może utracić tylko instruktor jazdy, którego sąd ukarze za przestępstwo w ruchu drogowym Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, przypadkowe okoliczności nie mogą prowadzić do skreślenia z ewidencji instruktorów

  • Skreślenie z listy instruktorów za jednokrotne wykroczenie drogowe nadmiernie ingeruje w wolność wykonywania zawodu
  • Uprawnienie może utracić tylko instruktor jazdy, którego sąd ukarze za przestępstwo w ruchu drogowym
  • Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, przypadkowe okoliczności nie mogą prowadzić do skreślenia z ewidencji instruktorów
Z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego wystąpił rzecznik praw obywatelskich, do którego wpływają skargi od instruktorów nauki jazdy.
Nierówne traktowanie
Skarżący kwestionują rozwiązania ustawy Prawo o ruchu drogowym pozwalające na skreślenie ich z ewidencji instruktorów w razie ukarania wyrokiem sądu za wykroczenie w ruchu drogowym.
Zdaniem rpo, przepis różnicuje sprawców wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym. Jako kryterium zróżnicowania przyjmuje przesłankę w postaci ukarania wyrokiem sądowym. W konsekwencji sprawca wykroczenia, jeśli został ukarany mandatem w postępowaniu mandatowym, będzie mógł zostać wpisany do ewidencji instruktorów bądź nie zostanie z niej skreślony. Natomiast sprawca wykroczenia, który za takie samo wykroczenie został ukarany wyrokiem sądu, jest pozbawiany prawa wykonywania zawodu instruktora. W ocenie rzecznika kwestionowany przepis ma charakter dyskryminacyjny.
Opieszałość policji
RPO wskazał także, że niekiedy sprawa ukarania kierowcy trafia do sądu z przyczyn od niego niezależnych. Obowiązujące przepisy stanowią, iż nałożenie grzywny w drodze mandatu karnego nie może nastąpić po upływie 30 dni od ujawnienia wykroczenia. Jednakże ze skarg wpływających do RPO wynika, iż często przekroczenie powyższego terminu jest wynikiem rażąco przewlekłego prowadzenia postępowania wyjaśniającego przez funkcjonariuszy policji. Po przekroczeniu tego terminu funkcjonariusze policji są zobligowani do skierowania do sądu wniosku o ukaranie sprawcy wykroczenia.
Nadmierna ingerencja
W ocenie RPO kwestionowany przepis w sposób nadmierny ingeruje w sferę konstytucyjnych wolności, przewidując za jednokrotne popełnienie czynu stanowiącego wykroczenie przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym obligatoryjną sankcję w postaci utraty prawa wykonywania zawodu instruktora.
Trybunał podzielił stanowisko rzecznika i uznał, że zakwestionowany przepis jest niezgodny z konstytucją. Zdaniem TK, zaskarżony przepis nadmiernie ingeruje w konstytucyjnie chronioną wolność wykonywania zawodu. Zakaz wykonywania zawodu może być bardzo dolegliwy, ponieważ prowadzi do pozbawienia zainteresowanego dotychczasowych źródeł utrzymania. Sędziowie podkreślili, że treść zakazu ustanowionego w kwestionowanym przepisie jest tożsama ze środkiem karnym w postaci zakazu wykonywania określonego zawodu przewidzianego w kodeksie karnym.
Sygn. akt K 30/07
KATARZYNA RYCHTER
Wykroczenia instruktora jazdy / DGP