W dniu 1 lipca 2011 roku Polska objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Stało się to dokładnie po siedmiu latach i dwóch miesiącach od przystąpienia do Wspólnoty. Jest to zatem dobry okres na spojrzenie w przyszłość i określenie wyzwań jakie czekają Nas w najbliższych miesiącach i kolejnych latach.

Na Polsce, obejmującej prezydencję UE, spoczywa ogromny ciężar. Obok oczywistych działań na rzecz realizacji unijnych pryncypiów jednolitego rynku w zakresie swobodnej wymiany dóbr, usług, przepływu osób i pieniędzy w obszarze UE oraz harmonizacji przepisów wzmacniających konkurencyjność Europy, istotnym elementem będzie znalezienie jak najlepszej drogi rozwiązania problemu Grecji – uważa BCC.

Zdaniem głównego ekonomisty BCC, prof. Stanisława Gomułki chodzi przede wszystkim o wypracowanie wspólnego stanowiska UE popierającego przeprowadzenie działań zmniejszających ryzyko rozprzestrzeniania się syndromu greckiego w strefie euro i powtórzenia się kryzysu w samej Grecji.

Celami najbliższych sześciu miesięcy będą także starania o dalsze rozszerzenie Unii i zacieśnioną współpracę z sąsiadami, co zagwarantuje większą stabilność tego regionu świata, tak na południu jak i na wschodzie.

Inny cel to wzmacnianie energetycznego, żywnościowego i militarnego bezpieczeństwa Europy. W trakcie polskiej prezydencji rozpoczyna się też bardzo ważna dyskusja o nowym budżecie dla Unii Europejskiej na lata 2014-2020.

Priorytety w zakresie wymiaru sprawiedliwości

W zakresie wymiaru sprawiedliwości priorytety polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej realizowane będą pod hasłem „Ochrona praw obywateli w Unii Europejskiej”, w obszarze współpracy sądowej w sprawach cywilnych, współpracy sądowej w sprawach karnych oraz szeroko pojętego prawa gospodarczego.

W zakresie współpracy sądowej w sprawach cywilnych priorytetem będą m.in. działania mające na celu uproszczenie wykonywania przysługujących obywatelom praw w sferze majątkowej. W tym aspekcie istotne znaczenie będą miały prace nad zmianą rozporządzenia Bruksela I, które określa zasady jurysdykcji, uznawania orzeczeń oraz ich wykonywania w przeważającej większości spraw cywilnych i handlowych. Zmiana tego rozporządzenia może mieć duże znaczenie np. dla polskich przedsiębiorców, przyspieszy bowiem egzekwowanie wierzytelności od zagranicznych kontrahentów.
Polska Prezydencja będzie również dążyć do zakończenia w Radzie UE trwających od 1, 5 roku prac nad projektem rozporządzenia w sprawie dziedziczenia i Europejskiego Certyfikatu Spadkowego.

Ministerstwo Sprawiedliwości oczekuje również na prezentację przez Komisję Europejską projektu związanego z utworzeniem tzw. Europejskiego Prawa Kontraktowego. Instrument ten może być pomocny w rozwiązaniu rzeczywistego problemu gospodarczego, jaki jest możliwy obecnie do zaobserwowania.

W zakresie współpracy sądowej w sprawach karnych priorytety Ministerstwa Sprawiedliwości koncentrują się wokół dwóch kwestii. Pierwsza to działania, które będą zmierzały do wzmocnienia praw ofiar przestępstw. W tym zakresie, polska Prezydencja poprowadzi dyskusję nad wnioskiem Komisji Europejskiej, dotyczącym stworzenia kompleksowego instrumentu ochrony ofiar przestępstw, w tym w zakresie uprawnień przysługujących im w postępowaniu karnym. Projekt będzie miał szczególne znaczenie dla Polaków, którzy padli ofiarą przestępstwa zagranicą, jak również dla spraw o charakterze ściśle krajowym.

Druga grupa działań koncentrować będzie się wokół umocnienia praw procesowych osób podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniach karnych. Mając na uwadze chęć ochrony praw m.in. polskich obywateli polska Prezydencja chce skoncentrować się na negocjacjach projektu dyrektywy o prawie do adwokata.

Projekt ten ma na celu zapewnienie prawa do porady adwokata na możliwie najwcześniejszym z etapów postępowania, w celu zapewnienia uczciwego przebiegu procesu.

Priorytety w zakresie ochrony konsumentów

Priorytety polityki dotyczącej ochrony konsumentów koncentrować się będą na skuteczniejszym rozwiązywaniu sporów konsumenta z przedsiębiorcą oraz poprawie bezpieczeństwa nabywanych produktów.

Prezydencja rozpocznie także prace dotyczące aktu prawnego w sprawie stosowania alternatywnych mechanizmów rozwiązywania sporów.

Dyrektywa w sprawie zorganizowanych podróży wakacji i wycieczek

Będzie stanowić rozszerzenie podstawowej ochrony prawnej zagwarantowanej przez dyrektywę z 1990 roku, która jednak obecnie nie odpowiada realiom rynku. 20 lat temu najbardziej popularnym rodzajem wakacji był dwutygodniowy wypoczynek rezerwowany w biurze podróży. Obecnie taka forma ustąpiła miejsca tzw. pakietom dynamicznym – czyli pakietom, które klienci tworzą sami, często on-line. Prezydencja będzie dążyć do rozpoczęcia prac na przeglądem tekstu dyrektywy.

Dyrektywa w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów

Prace będą polegać na uproszczeniu i ulepszeniu istniejącego systemu nadzoru rynku tak, aby konsumenci mieli pewność, że kupowane przez nich produkty są bezpieczne niezależnie od kraju pochodzenia. Celem prac jest także zapewnienie skuteczniejszego systemu nadzoru rynku w UE, monitoring wypadków i urazów spowodowanych przez produkty. Nowe rozwiązania umożliwią organom działanie w warunkach coraz szybszego postępu technologicznego, który z jednej strony zapewnia coraz bogatszą ofertę rynkową, a z drugiej – stwarza zagrożenia związane z coraz to nowszymi materiałami czy substancjami użytymi do produkcji towarów.

Strategia Polityki Konsumenckiej 2014-2020

Podczas polskiej Prezydencji planowane jest rozpoczęcie prac nad nowym dokumentem, który określi wyzwania UE w zakresie ochrony konsumentów i konieczne zmiany legislacyjne.

W drugiej połowie roku zostanie także formalnie przyjęta dyrektywa o prawach konsumentów – projekt niedawno został przegłosowany w Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów Parlamentu Europejskiego. Przepisy dotyczą umów zawieranych na odległość. Zakładają m.in. możliwość odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni w każdym kraju UE.

Ponadto, zgodnie z projektem, przedsiębiorca nie będzie mógł obciążyć konsumenta dodatkowymi kosztami za użycie karty kredytowej np. w momencie zakupu biletów lotniczych przez Internet.

Będziemy mieć szansę przedstawienia na forum Unii Europejskiej priorytetów polskiej polityki, zaakcentowania najistotniejszych obszarów, przedłożenia własnych pomysłów i inicjatyw. Po sześciu miesiącach przyjdzie czas na podsumowania.

Paulina Szewioła

Zobacz także:

MS: Europejski Certyfikat Spadkowy jednym z głównych priorytetów polskiej prezydencji w Radzie UE

Instrument opcjonalny w zakresie europejskiego prawa umów