Najnowsze zmiany w przepisach kodeksu spółek handlowych przewidują, iż w spółkach akcyjnych zostaną przyspieszone i usprawnione czynności dotyczące wnoszenia wkładów niepieniężnych, które w szczególnych wypadkach nie będą musiały być badane przez biegłego rewidenta. Łatwiejsze będzie także nabywanie akcji własnych i obniżanie kapitału zakładowego.

W dniu 5 października 2008 roku weszła w życie nowelizacja kodeksu spółek handlowych. Opisywana zmiana została wymuszona koniecznością implementowania do polskiego systemu prawnego Dyrektyw 2006/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady. Celem wspomnianego aktu jest uproszczenie i unowocześnienie instytucji kapitału zakładowego, przewidzianej dyrektywą Rady 77/91/EWG z 13 grudnia 1976 r. w sprawie tworzenia spółek akcyjnych i utrzymania oraz zmian wysokości ich kapitału. Opisywana instytucja zostaje unowocześniona aby wzmocnić efektywność i konkurencyjność polskich spółek wobec innych systemów w Europie. Jednocześnie poziom ochrony wierzycieli i akcjonariuszy nie został obniżony.

Możliwość wyboru

Precedensowe wyroki Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawach Centros, Uberseering i Ispire Art. Otworzyły przed przedsiębiorcami możliwość wyboru prawa, któremu mają podlegać ich spółki .

W związku z powyższym, ustawodawca polski zdecydował się na pełną implementację dyrektywy do kodeksu spółek handlowych aby zapobiec korzystaniu z obcych typów osób prawnych przy prowadzeniu działalności gospodarczej w Polsce.

Jedną z najważniejszych zmian k.s.h.( art. 312¹ ) jest fakt, iż spółka może odstąpić od badania aportów przez biegłego rewidenta. Możliwość dotyczy trzech typów aktywów.

Odstąpienie od badania aportów

Nie będzie konieczne przeprowadzanie badania przez biegłego rewidenta, w poniższych trzech sytuacjach:

1.Zbywalne papiery wartościowe lub instrumenty rynku pieniężnego, jeśli ich wartość ustalana jest według średniej ceny ważonej, po której były przedmiotem obrotu na rynku regulowanym, w okresie sześciu miesięcy poprzedzających dzień ich wniesienia jako wkładu. Odstąpienie od badania wkładów niepieniężnych zgodnie wymaga podjęcia przez zarząd uchwały, który ma obowiązek ustalać cenę ważoną aportów.

2. Inne aktywa, o ile biegły rewident wydał opinię na temat ich wartości godziwej, ustalonej na dzień przypadający nie wcześniej niż sześć miesięcy prze wniesieniem wkładu.

Wartość godziwa wkładów zapewnia pokrycie kapitału zakładowego i pozwala mu pełnić funkcję ochronną wobec wierzycieli. Ponadto jej stosowanie zapewnia jednakowe traktowanie akcjonariuszy. Aporty nadal jednakże muszą być ekwiwalentem wartości nominalnej obejmowanych za nie akcji.

3.Aktywa, których wartość godziwa wynika ze sprawozdania finansowego za poprzedni rok obrotowy, zbadanego przez biegłego rewidenta na zasadach przewidzianych w ustawie o rachunkowości.

Natomiast przypadki kiedy biegły rewident będzie musiał zbadać są następujące:

1.Wystapiły nadzwyczajne okoliczności, które wpłynęły na cenę zbywalnych papierów wartościowych lub instrumentów rynku pieniężnego w chwili ich wniesienia.

2. Wystąpiły nowe okoliczności, które mogły istotnie wpłynąć na wartość godziwa w chwili ich wniesienia.

Jeśli zarząd naruszy obowiązek poddania aportów urzędowej weryfikacji rewidenta, pomimo wystąpienia powyższych okoliczności, akcjonariusze reprezentujący co najmniej 1/20 kapitału zakładowego mogą wystąpić, aż do dnia wniesienia wkładów, z żądaniem takiego. zbadania.

Łatwiejsze nabycie akcji własnych

W ślad za zmianami dyrektyw, kodeks spółek handlowych pozwala teraz na bezpośrednie i pośrednie finansowanie nabycia lub objęcia emitowanych przez spółkę akcji ( art.345 par.1), po uzyskaniu uprzedniej zgody walnego zgromadzenia finansowanie winno nastąpić w warunkach rynkowych. Spółce wolno wykładać środki na powyższe przedsięwzięcie o ile utworzyła na ten cel kapitał rezerwowy z zysku.

Znowelizowane zostały bowiem przepisy art. 362 i 363 k.s.h., które dotyczą nabywania akcji własnych. W związku z powyższym spółka będzie je mogła teraz nabywać na podstawie i w granicach upoważnienia udzielonego przez walne zgromadzenie. Organ określi warunki oraz maksymalna i minimalna liczbę skupowanych akcji, okres upoważnienia, nie przekraczający jednak pięciu lat . Zmiana przepisów przewiduje ponadto, iż łączna wartość nominalna nabytych akcji własnych została podwyższona z 10 do 20 proc.

W myśl nowego brzemienia art. 362 § 2 pkt 1 i 3 k.s.h. nabycie może jednakże dotyczyć tylko akcji w pełni pokrytych. Może zostać sfinansowane wyłącznie kosztem nadwyżki bilansowej, którą spółka może przeznaczyć na wypłatę dywidendy. Brak nadwyżki wyklucza nabycie własnych akcji, ponieważ spółka nie jest w stanie utworzyć wymaganego kapitału rezerwowego.

Inne odstępstwa

Zgodnie z nowym przepisem art. 431 par. 7 k.s.h. biegły rewident może również odstąpić od badania podwyższenia kapitału zakładowego. Znajduje się tu bowiem klasyczne odesłanie do art. 312 ¹ k.s.h. Odstępując bowiem od nadania wkładów niepieniężnych spółka ogłasza, jeszcze przed wniesieniem wkładów, datę podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego.

Katarzyna Żółkowska

Podstawa prawna:

USTAWA z 1 czerwca 2008 roku o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych

(Dz.U. z 2008 r. nr 118; poz. 747)

Zobacz także:

Nowelizacja prawa spółek-szkolenie

Ustawy podpisane przez Prezydenta

Rząd przyjął cztery projekty ustaw