W dnu 23 sierpnia 2013 roku weszła w życie tzw. pierwsza transza deregulacyjna, która obejmuje również zawody prawnicze.

Zmiany w egzaminach zawodowych prawników

Nowe przepisy zmodyfikowały w znaczący sposób strukturę prawniczych egzaminów zawodowych.

Dotychczas zarówno egzamin adwokacki jak i radcowski składały się z czterech części poświęconych wybranym dziedzinom prawa oraz testu obejmującego zestaw 100 pytań jednokrotnego wyboru. Jednak zgodnie z przepisami ustawy deregulacyjnej, już podczas przyszłorocznych egzaminów, część testowa zostanie zastąpiona zadaniem z zakresu zasad wykonywania zawodu lub zasad etyki polegającym na przygotowaniu opinii prawnej w oparciu o akta lub przedstawiony stan faktyczny.

Gruntowne zmiany czekają także kandydatów do zawodu komornika. Zniesiona została część ustna egzaminu komorniczego. Zamiast tego rozbudowaniu uległa część pisemna. Ma się ona składać z dwóch zadań, dotyczących czynności wchodzących w zakres ustawowych zadań komorników. Zrezygnowano z systemu punktowego - egzaminatorzy będą wystawiać oceny w skali niedostateczny-celujący.

Zmienia się także struktura egzaminu notarialnego. Zlikwidowano część testową egzaminu. Z kolei fragment poświęcony sporządzeniu opinii prawnej zastąpiono zadaniem polegającym na opracowaniu projektu odmowy dokonania czynności notarialnej lub uzasadnienia jej dopuszczalności albo na opracowaniu projektu czynności notarialnej innej niż akt notarialny.

Zobacz: MS: Kolejne 104 zawody do deregulacji

Deregulacja zawodu notariusza

Znaczne zmiany czekają osoby wykonujące zawód notariusza i kandydatów do tej profesji. Wydłużeniu do 3 lat i 6 miesięcy uległa aplikacja notarialna. Nowym rozwiązaniem jest wprowadzenie dla notariuszy obowiązku objęcia patronatem w okresie kolejnych 3 lat i 6 miesięcy co najmniej jednego aplikanta notarialnego.

Stworzono także mechanizm ograniczający dopływ do zawodu notariusza osób, których dotychczasowe postępowanie może budzić wątpliwości co do ich rzetelności, uczciwości czy zapewnienia bezpieczeństwa obrotu. Za przykład posłużyć może tutaj nieuczciwa praktyka rynkowa, jaką jest uprawianie reklamy osobistej. Minister Sprawiedliwości może odmówić powołania takich osób na stanowisko notariusza.

Zobacz: Absolwent prawa może zostać asystentem sędziego

Pozaaplikacyjna droga dojścia do zawodu będzie krótsza

Nadchodząca deregulacja zawodu adwokata i radcy prawnego zakłada także skrócenie pozaaplikacyjnej drogi dojścia do zawodu z 5 do 4 lat. Dotyczy to osób wykonujących czynności, które wymagają wiedzy prawniczej i są bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej przez adwokata lub radcę prawnego w kancelarii prawnej, jak również osób zatrudnionych na stanowiskach m.in. referendarza sądowego, asystenta sędziego czy urzędników organów władzy publicznej dokonujących czynności związanych z tworzeniem prawa.

Wprowadzony został również przepis umożliwiający aplikantom zastępowanie adwokatów i radców prawnych przed sądami, organami ścigania, organami państwowymi, samorządowymi i innymi instytucjami z wyjątkiem Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego i Trybunałów, już po 6 miesiącach odbytej aplikacji. W poprzednim stanie prawnym do reprezentowania adwokatów i radców prawnych przed sądami innymi niż rejonowe, niezbędne było odbycie roku i 6 miesięcy aplikacji.

Znowelizowane przepisy wprowadzają pewne zmiany w statusie aplikanta. Skreślenie z listy aplikantów ma od tej pory następować również w wyniku wpisania na listę adwokatów lub radców prawnych, a także z upływem roku od daty zakończenia aplikacji wskazanej w zaświadczeniu o odbyciu aplikacji. Oznacza to, że aplikant, który nie zdał egzaminu zawodowego może jeszcze w ciągu roku zastępować adwokata lub radcę prawnego przed organami.

DP/Źródło: MS

Zobacz także:

WSA: Wydatki na aplikację adwokacką podlegają odliczeniu od podatku