Prawo o notariacie przewiduje kompetencję Ministra Sprawiedliwości zarówno w kwestii powołania na notariusza, jak i wyboru siedziby kancelarii notarialnej po zasięgnięciu opinii rady właściwej izby notarialnej. Opinia ta nie musi być jednak wyznacznikiem decyzji MS.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok w sprawie powołania na stanowisko notariusza i wyznaczenia siedziby kancelarii notarialnej.

Skarżący wystąpił przeciwko Ministrowi Sprawiedliwości w związku z wydaniem przez niego decyzji, która zdaniem Rady Izby Notarialnej w Katowicach naruszyła przepisy artykułów 7, 107, 177, 180 kpa oraz artykuł 10 §1 ustawy Prawo o notariacie poprzez nienależyte wykonanie obowiązku przez organ wskazany w tym przepisie (tj. MS) w kwestii zapewnienia dostępu do usług prawniczych.

Minister przychylny wnioskowi

Uczestnik postępowania, – Rafał Sz.- którego osoby i siedziby dotyczyła sprawa, wystąpił do MS z wnioskiem o powołanie na stanowisko notariusza i wyznaczenie siedziby kancelarii notarialnej w Czeladzi. Po przeprowadzeniu rozmowy z kandydatem, Rada negatywnie zaopiniowała wniosek przedłożony Ministrowi. Mimo to, MS podjął w styczniu decyzję, w której uwzględnił w całości wniosek Rafała Sz., stwierdzając, że daje on rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu oraz, że jego umiejętności na etapie składania wniosku o powołanie nie powinny podlegać już żadnej weryfikacji (w postaci np. rozmowy, w której oceniane są umiejętności osoby zainteresowanej powołaniem). Co do siedziby kancelarii, Minister przychylił się do wniosku o wyznaczenie jej w Czeladzi, przede wszystkim dlatego, że obecnie mieści się tam tylko jedna kancelaria notarialna.

Notariat wie lepiej…

Rada wystąpiła z wnioskiem o ponowne rozpoznanie sprawy, kwestionując przede wszystkim wyznaczenie siedziby i przekonując, że największe zapotrzebowanie na kancelarię jest aktualnie w Lędzianach, o czym informował Radę burmistrz miasta.

Minister utrzymał swoją decyzję, argumentując ją podobnie, jak dotychczas, wobec czego Rada wystąpiła ze skargą do WSA.

W trakcie rozprawy strony nie zmieniły swoich stanowisk, podobnie uczestnik postępowania.

…, ale MS podał bardziej rzeczowe argumenty

Przy takim stanie faktycznym WSA wydał wyrok oddalający w całości skargę Rady Izby Notarialnej. Argumenty uzasadnienia orzeczenia oparły się przede wszystkim na niedostatecznym wykazaniu przez skarżącego swoich racji. Sąd wskazał, że Rada we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy nie zakwestionowała samego powołania na stanowisko i wyboru siedziby kancelarii, a jedynie wskazała, gdzie zachodzi szczególna potrzeba obecności notariusza. Wniosek ten był zbyt lakoniczny. MS natomiast rozważył opinię skarżącego i przeprowadził wnikliwe postępowanie dowodowe w kwestii ustalenia siedziby. Poza tym organ stwierdził w swojej decyzji niezasadność weryfikacji umiejętności osoby zainteresowanej powołaniem na stanowisko notariusza w sposób dokonany przez Radę, z czym pośrednio zgodził się Sąd.

Sąd podkreślił również tendencję w orzecznictwie NSA co do załatwiania podobnych wniosków zgodnie z ich treścią.

sygn. VI SA/Wa 709/09

Monika Mucha

Zobacz także:

WSA: Nie można zmienić siedziby kancelarii ze względu na wypowiedzenie umowy najmu