W dniu 17 listopada 2008 roku Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Okręgowego Przedsiębiorstwa Geodezyjno-Kartograficznego w Bydgoszczy sp. z o.o. oraz spółki Tukaj Mapping Central Europe sp. z o.o. w Krakowie.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 42 ust. 6 ustawy z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 29 sierpnia 2003 r. o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych jest zgodny z art. 64 ust. 1 i 2 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 2 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 21 ust. 1, art. 32 ust. 1 i art. 64 ust. 3 Konstytucji.

Ochrona postępowania przetargowego o udzielenie zamówienia publicznego, a przede wszystkim ochrona angażowanych w nie środków publicznych, a co za tym idzie zabezpieczenie interesu publicznego, uzasadniają sprecyzowanie przez ustawodawcę nie tylko szczególnych wymagań w stosunku do wykonawcy lub dostawcy uczestniczących w takim postępowaniu, ale także konsekwencji niedopełnienia ciążących na nich obowiązków ustawowych.

Zaskarżony przepis ustawy o zamówieniach publicznych został wprowadzony przez ustawodawcę m.in. w celu przeciwdziałania tzw. zmowom przetargowym. Zmowa przetargowa niweczy bowiem podstawowy cel przetargu, jakim jest wybór najkorzystniejszej oferty. Porozumienie przetargowe sprowadza się najczęściej do uzgodnienia cen i zachowań biorących w nim udział oferentów, a następnie koordynacji działań zmierzających do wyeliminowania konkurencji i wyboru najwyższej cenowo oferty jednego z uczestników będących w zmowie.

Z tej perspektywy dolegliwość w postaci utraty wadium należy ocenić jako środek nie tylko skuteczny ale i rzeczywiście służący realizacji zamierzonego przez ustawodawcę celu. Co więcej, jako środek niezbędny dla bezpośredniej ochrony interesu publicznego. Środek dolegliwy, ale pozostający w odpowiedniej proporcji do celów i wartości, których ochrona uzasadnia dokonanie ograniczenia. Ograniczenie prawa majątkowego, o którym mowa w zaskarżonym przepisie, jest zatem konieczne dla zagwarantowania interesu publicznego a także wolności i praw innych osób, przede wszystkim zagwarantowania uczciwej konkurencji w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.

Dolegliwość w postaci utraty wadium nie wiąże się jednak z naruszeniem prawa własności, ale konstytucyjnie dopuszczalnym na gruncie zasady proporcjonalności (art. 31 ust. 3 Konstytucji) ograniczeniem innego prawa majątkowego, o którym mowa w art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Mirosław Wyrzykowski, a sprawozdawcą była sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz.

Sygn. Akt 62/06

TK