Ingerencja rządu w funkcjonowanie władzy sądowniczej jest zbędna-powiedział na konferencji prasowej w dniu 14 maja 2009 roku Przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa sędzia Stanisław Dąbrowski. Dodał, że projekt nowelizacji Prawo o ustroju sądów godzi w niezależność wymiaru sprawiedliwości.

W przeddzień Zgromadzenia Nadzwyczajnego Przedstawicieli Sądów Okręgowych Rząd przedstawił szereg zmian ustrojowych dotyczących wymiaru sprawiedliwości.

W odpowiedzi resort sprawiedliwości protestuje, uznając że zmiany bez konsultacji z Krajową Radą Sądownictwa podważają niezależność sądownictwa.

Ograniczenie kompetencji KRS

Zgodnie z projektem przedstawionym 13 maja 2009 roku przez wiceministra Jacka Czaję podczas konferencji „sądy dla obywateli- Nowoczesne standardy zarządzania o organizacji pracy w sądownictwie” -Krajowa Rada Sądownictwa straciłaby kompetencje w zakresie powoływania sędziów. Zadanie to miałoby przypaść nowo powołanemu organowi „ Radzie-bis”. Natomiast KRS byłby organem dodatkowym, pomocniczym, którego zadaniem byłoby jedynie przedstawianie zarekomendowanych kandydatów Prezydentowi do nominacji.

Projekt nowelizacji Prawa o ustroju sądów powszechnych zakłada m.in. utratę przez Ministra Sprawiedliwości kompetencji odnośnie wyboru Prezesów sądów. Sami Prezesi sądów pozostaliby zwierzchnikami pionu orzeczniczego, natomiast zwierzchnikiem służbowym urzędników i innych pracowników sądu stanie się dyrektor sądu.

Okresowa kontrola sędziów

Nowelizacja zakłada również poddawanie sędziów okresowej kontroli. Przewodniczący Dąbrowski nie krytykuje tego pomysłu, jednak uważa, że odsunięcia od orzekania aż 3% doświadczonych sędziów, którzy mieliby przeprowadzać kontrole jest krokiem który warto przemyśleć.

Jedną z najbardziej zaskakujących zmian jest przedstawiona w projekcie likwidacja zgromadzenia ogólnego sędziów sądów okręgowych, które opiniują kandydatury na sędziów i do awansów. Ich zadania miałyby przejąć zgromadzenia sędziów z całej apelacji, których liczba stanowi ¼ sądów okręgowych.

Jak powiedział sędzia Dąbrowski podczas spotkania z dziennikarzami w dniu 14 maja 2009 roku –„propozycje te zostały zaprezentowane w przeddzień pierwszego w historii nadzwyczajnego zgromadzenia, które może okazać się ostatnim w historii.”

Zdaniem sędziego Dąbrowskiego ministerialne zmiany podważają art. 10 Konstytucji dotyczący trójpodziału władzy. „Nie może być tak że jeden z trzech organów władzy dominował nad innymi. Taka dwuwładza doprowadzi do rozpadu sądownictwa”- skomentował przewodniczący KRS.

Uchwała Przedstawicieli Sądów Okręgowych

Podczas podjętej uchwały podczas Nadzwyczajnego Zebrania sędziów w dniu 14 maja 2009 roku sędziowie zgłosili postulat o uwzględnienie głosów środowiska sędziowskiego w realizacje projektu zmian Prawo o ustroju sądów powszechnych. Zmiany powinny być wprowadzane nie na zasadzie dyktatu władzy wykonawczej, ale jako wynik wspólnych ustaleń.

Zmiany ustrojowe

Zgromadzenie Przedstawicieli postuluje, aby nadzór nad wymiarem sprawiedliwości przekazać pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego, Krajowej Radzie Sądownictwa i organom sądów. Przedstawiciele sędziów sugerują zmiany ustrojowe, podlegające na wyposażeniu Krajowej Rady Sądownictwa w inicjatywę ustawodawczą.

W swojej uchwale sędziowie krytykują dotychczasowe radykalne zmiany, zmierzające do obniżenia autorytetu sędziowskiego, a co więcej powodujące obniżenie prestiżu wymiaru sprawiedliwości.

Zgromadzenie liczy, że Minister Sprawiedliwości podejmie wszelkie możliwe działania w celu realizacji postulatów zawartych w uchwale, tym samym wdroży je do ministerialnego projekt, który obecnie przekazany jest do rządowych konsultacji.

Anna Sergiej

Zobacz także:

Komunikacja sądów z obywatelami