Przeznaczanie środków przez instytucje, stowarzyszenia, fundacje lub organizacje społeczne pochodzących z nawiązek zasądzanych przez sądy na cele inne niż bezpośrednio związane z udzielaniem pomocy ofiarom wypadków komunikacyjnych jest niezgodne z prawem. Wojewódzki Sąd Administracyjny swoim ostatnim orzeczeniem potwierdził stanowisko Resortu Sprawiedliwości, oddalające skargę Stowarzyszenia „Bezpieczna Droga” na decyzję Ministra Sprawiedliwości.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Stowarzyszenia „Bezpieczna Droga” w Żarach na decyzję Ministra Sprawiedliwości o wykreśleniu Stowarzyszenia z wykazu instytucji, organizacji społecznych, fundacji i stowarzyszeń.

14 kwietnia 2008 roku Minister Sprawiedliwości wykreślił Stowarzyszenie „Bezpieczna Droga” z wykazu instytucji, organizacji społecznych, fundacji i stowarzyszeń w związku z wykorzystaniem kwot nawiązek na cel niezgodny z Art. 47par.1 i Art. 50 Kodeksu Karnego.

Zgodnie z uzasadnieniem Ministra Sprawiedliwości powodem wykreślenia było przeznaczanie środków pochodzących z nawiązek zasądzanych przez sądy na cele inne niż bezpośrednio związane z udzielaniem pomocy ofiarom wypadków komunikacyjnych, co jest działaniem niezgodnym z prawem.

Stowarzyszenie „Bezpieczna Droga” uznało decyzję Ministra Sprawiedliwości za bezprawną i bezzasadną, postanowiło złożyć skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Strona, która złożyła skargę, objaśniła, że wykorzystywanie kwot z nawiązek na potrzeby eksploatacyjne i administracyjne było niezbędne dla działalności Stowarzyszenia. Było ono zmuszone do wykorzystywania zasądzonych nawiązek w celu rozwinięcia działalności rozpoczętej w 2005 roku. Sprawozdanie finansowe z 2007 roku wskazało, że Stowarzyszenie „Bezpieczna Droga” wykorzystywało około 60 proc. środków z nawiązek na pokrycie kosztów administracyjnych.

14 listopada 2008 WSA oddalił skargę Stowarzyszenia „Bezpieczna Droga”. Wyrok nie jest prawomocny.

Uzasadniając swoją decyzję, sąd wziął pod uwagę fakt, iż kwoty nawiązek były wykorzystywane na cele administracyjne oraz eksploatacyjne (na przykład: koszty utrzymania lokalu, koszty podróży służbowych). Koszty administracyjne nie są, określonym w ustawie, celem bezpośrednio związanym z udzielaniem pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych. Niedopuszczalne jest przeznaczanie wpływów z nawiązek na cele związane z utrzymaniem stowarzyszenia. Wszelkie koszty administracyjne oraz eksploatacyjne podmiotu wykorzystującego nawiązkę nie wiążą się bezpośrednio z celem udzielania pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach.

Stowarzyszenie może realizować swoje cele (udzielanie pomocy ofiarom wypadków komunikacyjnych) dzięki różnym źródłom finansowania (np. składki, darowizny, prowadzenie działalności gospodarczej). Źródła finansowania potrzebne są, aby obsługiwać nawiązki w celu bezpośredniej pomocy poszkodowanym. Korzystanie ze środków z funduszu nawiązek, aby je obsługiwać jest niecelowe.

Sygn. akt. VI SA/Wa 1530/80

Michał Zaród