W dniu 1 marca 2011 r. weszła w życie ustawa o publicznym transporcie zbiorowym, na mocy której, samorządy stały się organizatorami przewozów. Ponadto ustawa nakłada na organizatorów obowiązek przygotowania planów zrównoważonego rozwoju transportu.

Ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. określa zasady organizacji i funkcjonowania regularnego przewozu osób w publicznym transporcie zbiorowym, realizowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz w strefie transgranicznej, w transporcie drogowym, kolejowym, tramwajowym, linowym, linowo-terenowym, morskim oraz w żegludze śródlądowej. Ustawa określa także zasady finansowania regularnego przewozu osób w publicznym transporcie zbiorowym o charakterze użyteczności publicznej.
Przepisy ustawy nie dotyczą regularnego przewozu osób realizowanego w ramach międzynarodowego transportu drogowego, morskiego, żeglugi śródlądowej i celów turystycznych

Organizator publicznego transportu zbiorowego

Zgodnie z nową ustawą, organizatorem publicznego transportu zbiorowego, właściwym ze względu na obszar działania lub zasięg przewozów, może być gmina lub związek międzygminny, powiat lub związek powiatów, województwo albo minister właściwy do spraw transportu.

Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego

Plan transportowy będą musiały opracować gminy liczące, co najmniej 50 tysięcy mieszkańców, gminy, którym powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między gminami, których obszar liczy łącznie co najmniej 80 000 mieszkańców, związki międzygminne obejmujące obszar liczący co najmniej 80 tysięcy mieszkańców, powiaty liczące co najmniej 80 tysięcy mieszkańców, lub którym powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między powiatami, których obszar liczy łącznie co najmniej 120 tysięcy mieszkańców, związki powiatów (co najmniej 120 tysięcy mieszkańców), województwa co do wojewódzkich przewozów pasażerskich, lub takie którym powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między województwami właściwymi ze względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej, a także minister właściwy do spraw transportu - w zakresie linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w międzywojewódzkich i międzynarodowych przewozach pasażerskich w transporcie kolejowym.
Plan transportowy uchwalony przez właściwe organy jednostek samorządu terytorialnego, stanowić będzie akt prawa miejscowego. Informacja o projekcie planu transportowego ogłaszana będzie w miejscowej prasie, w Biuletynie Informacji Publicznej, oraz w sposób zwyczajowo przyjęty.
Plan transportowy ma za zadanie określać sieć komunikacyjną, ocenę i prognozy potrzeb przewozowych, sposób ich finansowania, standard i sposób organizowania systemu informacji dla pasażera.

Organizator transportu może wybrać przewoźnika

Organizator wybierze przewoźnika przede wszystkim na podstawie przepisów o zamówieniach publicznych czy koncesji na roboty budowlane lub usługi. Można będzie też bezpośrednio podpisać umowę z przewoźnikiem, jeżeli średnia roczna wartość będzie opiewać na mniej niż 1 mln euro albo mniej niż 300 tys. km przejazdów rocznie. Umowa dotyczyć ma linii albo sieci komunikacyjnej.
Przewóz osób w zakresie publicznego transportu zbiorowego niebędący przewozem o charakterze użyteczności publicznej może być wykonywany przez przedsiębiorcę po dokonaniu zgłoszenia o zamiarze wykonywania takiego przewozu do organizatora właściwego ze względu na obszar lub zasięg przewozów i wydaniu przez tego organizatora potwierdzenia zgłoszenia przewozu.

Centralna Ewidencja Przewoźników

Na mocy ustawy tworzy się też Centralną Ewidencję Przewoźników, w której gromadzone będą dane o przedsiębiorcach, względem, których została wydana ostateczna decyzja o cofnięciu potwierdzenia zgłoszenia przewozu. Ewidencja, prowadzona w systemie teleinformatycznym przez ministra właściwego do sprawa transportu ma być jawna. Minister właściwy do spraw transportu jest administratorem danych zgromadzonych w ewidencji.

Opłaty za używanie dworców i przystanków

Ustawa określa również zasady funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego i nakłada na operatora i przewoźnika kary pieniężne w wypadku nie spełnienia określonych warunków.
Samorządom wolno będzie pobierać opłaty za używanie dworców i przystanków. Żeby do tego doszło, rada będzie musiała podjąć odpowiednią uchwałę. Ustawa podaje stawki maksymalne – jedno zatrzymanie na przystanku nie może kosztować więcej niż 5 gr, a na dworcu nie może przekroczyć złotówki.
Ustawa nakłada na samorządy obowiązek dbania o dworce i przystanki. Ale o czystość na wydzielonych torowiskach ma dbać podmiot je użytkujący.

Roma Opoka

Zobacz także:

Odebranie prawa jazdy nietrzeźwemu rowerzyście już nieobligatoryjne

Zmiany w ruchu drogowym czyli większa prędkość na autostradach