Naczelny Sąd Administracyjny zawiesił część postępowań w sprawach sędziów niepowołanych przez Prezydenta RP.

Na rozprawach w sprawach trzech asesorów, którym Prezydent RP odmówił nominacji na stanowiska sędziowskie, Naczelny Sąd Administracyjny postanowił zawiesić postępowanie w związku ze złożonymi skargami konstytucyjnymi, które czekają na rozpoznanie w Trybunale Konstytucyjnym. Orzeczenia w sprawach pięciu pozostałych osób NSA ogłosi w dniach 28 października o godz. 13.30 i 30 października o godz. 12 w sali B. Sprawy objęte są Programem Spraw Precedensowych Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Skarżących reprezentują pro bono prawnicy z kancelarii Salans i Clifford Chance.

Właściwość Sądu

Istotą toczących się postępowań przed Naczelnym Sądem Administracyjnym jest kwestia, czy sąd administracyjny jest właściwy do rozpoznania spraw niepowołanych sędziów. Jak zaznaczyli pełnomocnicy na rozprawach, dwa zasadnicze zagadnienia decydują o kompetencji sądów administracyjnych: po pierwsze, czy Prezydent RP jest w ogóle organem administracji publicznej, po drugie, czy jest organem administracji publicznej konkretnie w zakresie decyzji o powołaniu na stanowisko sędziego.

Pełnomocnicy podkreślali, że wedle dzisiejszych standardów demokratycznego państwa prawa organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa, szczególnie kiedy rozstrzygają o prawach i obowiązkach jednostki. Dlatego nie sposób zgodzić się z archaicznym stanowiskiem prezentowanym konsekwentnie przez Prezydenta RP w odpowiedziach na wnoszone przez niepowołanych sędziów skargi, zgodnie z którym decyzje Prezydenta, jako „podmiotu uosobiającego Rzeczpospolitą Polską”, nie podlegają żadnej kontroli.

Na żadnej z rozpraw nie stawił się nikt w imieniu Prezydenta RP, pomimo iż kancelaria Prezydenta została prawidłowo zawiadomiona o rozprawach.

Zawieszenie postępowania

Naczelny Sąd Administracyjny postanowił zawiesić postępowanie w związku ze złożonymi przez niepowołanych sędziów skargami konstytucyjnymi. NSA widzi związek pomiędzy wynikiem postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym a rozstrzygnięciem w zawisłych przed nim sprawach. To rozstrzygnięcie będzie przede wszystkim zależało od interpretacji przepisów Konstytucji, do czego jedynym właściwym organem jest Trybunał Konstytucyjny. Natomiast jeszcze zanim Trybunał wypowie się merytorycznie w sprawie konstytucyjności odmowy nominacji, będzie musiał odnieść się do jednego z warunków dopuszczalności skargi konstytucyjnej, jakim jest wyczerpanie dostępnych środków zaskarżenia. I w tym zakresie rozpatrzona będzie właściwość sądów administracyjnych do rozpoznania sprawy, bądź jej brak.

HFPC/AS

Zobacz także:

WSA: Luka prawna w przepisach ustawy o radcach prawnych

TK: Dotychczasowe przepisy o wyłączeniu sędziego w postępowaniu przed sądami administracyjnymi są niezgodne z Konstytucją