Podczas konferencji pt. „Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, a prawa i wolności obywatelskie” przedstawiono propozycje zmian ustawy i postulaty organizacji pozarządowych.

Znowelizowana w 2000 roku ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii (uopn), a szczególnie zapis o karalności za posiadanie każdej ilości substancji psychoaktywnych budzi kontrowersje.

W dyskusji udział wzięli:

- prof. dr hab. Krzysztof Krajewski z UJ

- Jacek Charmst - Przewodniczący Polskiej Sieci ds. Polityki Narkotykowej

- Michał Sutowski z Krytyki Politycznej

Polska ustawa narkotykowa po nowelizacji z 2000 r. zawiera najbardziej restrykcyjne przepisy w Europie. Mimo to w praktyce okazało się, że deklarowany cel nowelizacji – ułatwienie policji zwalczania nielegalnego handlu narkotykami – nie został osiągnięty, a represje dotknęły przede wszystkim użytkowników posiadających niewielkie ilości, głównie miękkich narkotyków. Wobec nieefektywności obowiązującego prawa, grupa ekspertów pod kierunkiem prof. Krzysztofa Krajewskiego przygotowała projekt zmian przepisów, oczekujący na rozpatrzenie w Ministerstwie Sprawiedliwości.

Wśród proponowanych zmian znalazł się zapis o umożliwieniu prokuraturze umorzenia postępowania i odstąpienia od ścigania w przypadkach drobnych. Według Prof. K. Krajewskiego miałoby to skierować uwagę organów ścigania na dealerów narkotyków.

Profesor zwrócił uwagę, że należy zmienić nastawienie prokurator i sądów w sprawach o posiadanie narkotyków.

„Działania represyjne powinny być wspierane działaniami terapeutyczno-leczniczymi” – podkreślił.

W obecnym stanie prawnym warunkowe umorzenie postępowania, a tym samym zawieszenie postępowania celem poddania się przez sprawcę leczeniu może być stosowane wyłączne wobec osób nie karanych za przestępstwa umyślne. Wobec faktu, że użytkownicy narkotyków często są skazywani wielokrotnie, brak możliwości objęcia ich terapeutyką. Dlatego projekt proponuje wprowadzenie przerwy w wykonaniu kary celem odbycia terapii poza zakładem karnym. Pomyślne ukończenie takiej terapii byłoby warunkiem przedterminowego zwolnienia.

Zaprezentowane propozycje zmian Michał Sutkowski skomentował jako pozytywne, ale zbyt ostrożne bo nie przewidujące depenalizacji posiadania narkotyków. Jego zdaniem „represja nie sprzyja rozszerzeniu dostępu do leczenia” . Jacek Charmst zaapelował o zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej, szczególnie leczenia substytucyjnego.

Projekt zmian jest na wczesnym etapie. Pod koniec listopada ubiegłego roku oddano go pod rozwagę ekspertów Ministerstwa Sprawiedliwości. Wciąż oczekuje na rozpatrzenie.

Katarzyna Goździkowska

Zobacz także:

Odsuwanie od anteny w Radiu Łódź

Kampania społeczna na temat praw osób pokrzywdzonych