Z raportu NIK wynika, że zarządzające parkami krajobrazowymi samorządy, bardziej dbają o rozwój gospodarczy regionu niż o ich walory przyrodnicze. Sprawę komplikują także nieprecyzyjne i niejasne przepisy dotyczące ich funkcjonowania.

Jak wskazuje NIK dyrektorzy parków krajobrazowych nie mają wystarczających instrumentów prawnych, by walczyć z presją inwestycyjną i osadniczą na atrakcyjnych krajobrazowo i przyrodniczo terenach.

Aktualny stan prawny nie zobowiązuje organów administracji publicznej do informowania dyrektorów parków o planowanych inwestycjach.

Kolejnym problemem jest presja samorządów gminnych na urzędy marszałkowskie, aby złagodziły zakazy obowiązujące na terenie parków. I tak np. urząd dolnośląski złagodził zakaz poruszania się łodziami motorowymi w Parku Krajobrazowym Dolina Bobru, urząd podlaski pozwolił na wykonywanie prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu w Dolinie Narwi, natomiast urząd małopolski pozwolił w Dolinkach Krakowskich pozyskiwać skały i minerały do celów gospodarczych- wskazuje Izba.

Zobacz: NIK: Błędy przy inwestycjach drogowych w dużych miastach

Według orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego projekty uchwał w sprawie łagodzenia zakazów w parkach krajobrazowych powinny być uzgadniane przez regionalne dyrekcje ochrony środowiska. Kontrola NIK pokazała jednak, że praktyka jest inna.

Niektórym parkom nie zapewniono odpowiedniego statusu prawnego. Nie zrobili tego wojewodowie, nie zrobiły też po 1 sierpnia 2009 roku urzędy marszałkowskie. Dwa skontrolowane przez NIK parki funkcjonowały na podstawie nieważnych przepisów, a z informacji Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wynika, że w ten sposób działają jeszcze trzy inne.

Skontrolowane parki krajobrazowe dysponowały w 2010 roku kwotą 18,5 mln złotych. W pięciu z nich kontrolerzy stwierdzili przypadki złego gospodarowania. Nieprawidłowości dotyczyły łamania ustawy Prawo zamówień publicznych, odbioru źle wykonanych prac i płacenia za nie oraz niezabezpieczania interesów parku już na etapie zawierania umów z poszczególnymi wykonawcami.

Zobacz: NIK: Państwo źle wydaje pieniądze na naukę

NIK skierowała 9 wniosków de lege ferenda do Ministra Środowiska oraz Ministra Gospodarki. Zawierają one propozycje takich zmian w przepisach, które umożliwią parkom skuteczną ochronę walorów krajobrazowych i przyrodniczych charakterystycznych dla danego regionu.

PS/źródło:NIK

Zobacz także:

NIK wykryła szereg nieprawidłowości w finansowaniu sportu

NIK: Pogotowie ratunkowe sposobem na dotarcie do lekarza